Vạn Tượng ở nước Lào là nơi bao nhiêu học sinh phải đến đó để học tiếp sau lớp 12 hay sau tú tài (trước đời 1975). Người có bà con thì đỡ, nếu không cũng phải ở chùa, gia đình khá giả thì gom nhau chia phòng. Trong mùa hè nóng nảy thời tiết từ tháng 6 đến tháng 9. Buổi trưa sau bữa cơm, tôi hay đến chùa ngồi đọc sách, hóng mát hay ngủ trưa một chút, sân chùa qúa rộng và có hai cây đề lớn, thì bỗng nhiên có ba người đi tới nghỉ mát. Đó là mấy người anh cùng làng mà đi học ở Vạn Tượng mùa hè trở về nhà, tôi cúi đầu chào các anh và ngồi nói chuyện vui với nhau, bao nhiêu tiếng cười tiếng sợ, da gà da vịt nổ nhau tung tóe ở cổng chùa đang ngồi hóng mát. Các anh kể lại câu chuyện khi mướn nhà ở Vạn Tượng với nhau ba người, mướn được gian nhà đã quá rẻ lại chia ba thì càng thêm quá rẻ.
Một gian nhà xa vệ đường trong hẻm, cây cối um tùm không gần nhà ai, ba người dọn dẹp lau chùi. Trong khi dọn vào ở thì ba người cũng làm theo văn hóa với nến nhang hoa cúng xin nhờ ở đậu, riêng người riêng ở đừng quấy rầy nhau. Ba người ngồi ăn cơm chiều trò chuyện nhau, hơi ngạc nhiên vì gian nhà có đầy đủ hết đồ nhà: bàn, ghế, giường, ti vi, tủ lạnh mà không có ai ở, cho mướn quá rẻ như là để gian nhà này cho chúng mình trông coi. Hai vợ chồng người già chủ nhà nói: “Nếu thiếu tiền trả vì đi học, thì cứ tự nhiên ở nghe các con.” Lời nói này càng thêm lạ cho ba người, không biết từ đêm đầu hay đêm thứ 3 mới nhận thức ra được, 9 giờ đêm nghe tiếng người tắm ở sàn (không có vòi tắm, lấy cái gáo múc nước trong lu lên tắm) sàn tắm ở ngoài nhà. ba người trò chuyện: “Chắc tiếng tắm ban đêm từ bên kia vọng sang.” Ba người chụm đầu vào cái ti vi và đem nệm ra ngủ ở phòng khách luôn, vì chưa thấy ti vi bao giờ. Ba người đi học về chia phiên nấu ăn, học xong chạy ra phòng khách làm bạn với tivi, không ai để ý là tivi đã mở trước khi cả ba người ra coi từ lâu rồi. Gần một tuần, tiếng người tắm vẫn đúng 9 giờ đêm, đến đêm thứ sáu mới xuống Vạn Tượng ở chưa biết đường sá đi chơi thì ở nhà coi tivi. Thứ bảy chủ nhật nghỉ ngủ dậy trễ cũng được, coi tivi kênh đá bóng. Ba người coi tivi tới 10 giờ hàng đêm, đêm nay thứ sáu coi tivi đến sáng luôn theo ý nghĩ, nào ngờ đến 10:30 giờ đêm thì tivi tự tâm đổi sang đài khác về chuyện tình cảm. Cả ba ngó mặt nhau, một anh đứng dậy mở đài thể thao lại, được đâu 2-3 phút thì tivi lại đổi sang đài tình cảm nữa. Một anh đứng lên đi đổi lại đài thể thao nữa, lần này nghe tiếng bát chén ở bếp đổ lung tung và cửa sổ bỗng nhiên mở ra, cơn gió mà lạnh cột sống đã tới viếng thăm cùng với da gà vịt hay da khỉ nổi lên cả 3 anh một lúc cùng nhau. Ba người ngó mặt nhau và nói cùng một lúc, một câu giống nhau: “Ma!” Rồi cả ba người đứng lên ôm cái nệm chạy vào một phòng ngủ với nhau, còn hai phòng kia thì không có ai nằm, phòng khách ti vi vẫn mở, ba người hỏi nhau:
– Ai là người mở tivi ban đêm?
Ba cái mặt xanh như tàu lá chuối và nói:
– Sáng mai mình ra khỏi phòng cùng nhau, coi tivi có tắt không thì biết ngay.
Sáng 6 giờ dậy nấu xôi thì cả 3 chờ nhau ra khỏi phòng ngủ, đến lúc ra khỏi phòng ngủ thì thấy tivi tắt và lại thấy thêm một cái nệm cũ ở xó phòng ngủ hoang đó, giờ nó ra nằm ở trước mặt cái tivi luôn. Cả 3 ú ớ như gà sáng gáy là vì nó quá mức da gà thành da ngỗng rồi, ba người kéo cái nệm vào phòng ngủ hoang rồi ăn xôi. Ba người đi mua nhang nến về cúng cho bình an, đi ra tới ngoài ngõ đường có tiệm bán tạp hóa mua nhang nến cúng, vừa lúc tò mò hỏi bà chủ tiệm:
– Gian nhà đó đồ đạc đầy đủ mà hoang vu đã lâu, sao không có ai ở hay mướn vậy mà giá lại rẻ và chủ nhà cũng quá tốt bụng?
Bà chủ tiệm với ông xã đang ngồi đọc báo đứng sững dậy:
– Gian nhà đó sao?
Và hai ông bà ngó mặt nhau, ông chủ tiệm thở dài nói:
– Giọng nói của các cháu là từ miền bắc Lào xuống phải không?
Trong ba người nói:
– Dạ, chúng con không hiểu, xin ông nói cho rõ được không?
Ông chủ tiệm nói:
– Nếu các cháu ở đó mà các cháu mua nhang nến thì ông cũng biết rồi và nói tiếp:
– Bốn năm trước có một đôi vợ chồng mướn ở đó, chồng có vợ bé và đi biệt với vợ bé luôn, bà vợ có bầu 3 tháng uống thuốc tự tử chết và gian nhà đó không có ai dám ở luôn, nhiều đêm nghe tiếng người tắm, nhiều đêm ngó ánh sáng tivi mở, đa số là thấy bóng cô đó đứng trên nóc nhà và tiếng khóc hay thấy bóng mờ mờ ở trước nhà.
Ba người cám ơn và bước ra khỏi tiệm đi về nhà, khi về tới nhà thì ba người ngồi mỗi người một cái ghế không ai nói ai cả tiếng đồng hồ, ngập phủ với tiếng thở dài cả ba người, một anh nói:
– Vậy tiếng người tắm hàng ngày lúc 9 giờ đêm cũng là ma rồi, thì mình làm mâm cúng cho xong và xin mỗi người mỗi đường, mỗi người mỗi ở xem ra sao? Tối này để ý tiếng người tắm thử coi?
Đến 9 giờ đêm vẫn nghe tiếng người tắm như thường, cả ba người chậm chậm sát vào vách, bên ngoài nhà là chỗ tắm thì rõ cả mùi mỹ phẩm đàn bà, ba người có bệnh nghịch ngợm, bây giờ bệnh đó biến mất rồi, vào trong phòng ngủ khóa cửa phòng và nằm sát nhau, mặt người thì trắng, người thì xanh, người thì tím và cũng không ai mở tivi coi luôn. Ba người nằm lắng nghe, thở nhẹ tóc tai đứng thẳng, lúc đó không phải da gà hay da con rùa. Đúng 10:30 giờ đêm bắt đầu nghe tiếng chân, tiếng lẩm bẩm như người thở than qua cửa phòng, ba người chen nhau trên một cái nệm độc thân, lúc đó nghe tiếng tivi mở đến 11:30 giờ đêm thì tiếng tivi tắt và nghe tiếng khóc nhè nhẹ qua cửa phòng về phía phòng hoang đó rồi im đến sáng. Ngày mai là chủ nhật, ba người đến chùa xin ý kiến ông thầy sư thì ông nói:
– Con ở đó cũng được, theo các con kể lại, các con mới xuống ở Vạn Tượng biết đi ở đâu hay ở chùa, các con nhớ lời ông dạy nghe:
– Riêng mình riêng cô, tôn trọng thì ở với nhau cũng không có gì xảy ra đâu các con. Các con cứ về ở như ông nói rồi có gì thì gặp lại ông sau.
Ba người nói nhau:
– Chuyện mình là của mình, chuyện cô là của cô.
Ba người bắt đầu tập không để ý chuyện gì mà lưu luyến với cô, mặc kệ tiếng tắm hay tiếng tivi. Sau 2-3 tuần thì cả 3 nói cũng không sao, nghĩ là một người bạn tốt chung nhà trong lòng là thôi. Sau hai tháng thì cả ba người cũng sống bình thường thôi, coi tivi đến 10 giờ đêm là tắt đi ngủ, nhiều lúc 9 giờ kém cả ba người đếm ngón tay và coi đồng hồ đếm 1.2.3 là nghe tiếng cô tắm, bệnh nghịch ngợm sắp sửa mọc lại là vì quen rồi. Ở Vạn Tượng được mấy tháng thì quen đường quen xá, quen bạn lớp học nữa, có chỗ đi chơi và cũng có bạn đến thăm, anh nói với tôi:
– Nhiều lần đi chơi về khuya, cả ba người đúng 5:30 giờ sáng thì nghe tiếng gõ cửa phòng ngủ luôn luôn. Lúc đầu thì đánh thức nhau dậy, mở cửa ra cùng một lúc và cúi đầu cám ơn cô, nhiều lần cũng trả lời mà không dậy, tiếng gõ cửa lần thứ hai là như cửa phòng ngủ muốn bể luôn, thì phải dậy cả ba người mới im được.
Anh kể lại mấy lần xảy ra: khi giặt quần áo chiều rồi đem phơi, sáng đi học, khi trời đổ cơn mưa xong tan học, chiều về thì thấy quần áo phơi đã nằm thành đống trên cái ghế ở phòng khách. Mỗi lần cả ba người đứng thừ thân và mở miệng cám ơn nhẹ thôi, im lặng và dẹp quần áo. Nhiều khi bạn đến chơi phần nhiều hay có chuyện lạ xảy ra, đã nhiều lần cả ba người không có câu trả lời, chỉ biết im lặng mà nổi da ngỗng lên và mặt tái mét, nhiều lần xảy ra thời gian mấy tháng rồi cũng không có ai đến đón hay thăm trong màn đêm sau 8 giờ, sáng thứ bảy hay chủ nhật bạn đến hay hỏi:
– Người bạn gái ngồi đầu cầu thang đêm qua là bạn gái của ai hay của chung? Nếu có bạn gái sao không dẫn đến thăm nhà mình?
Cả ba người ngó mặt nhau đổi màu dễ thương trên mặt tại chỗ và nói đi chuyện khác, trong thời gian đó nhiều bạn học đến thăm ban đêm thì thấy:
– Một cô gái xõa tóc mặc bộ đồ trắng dài ẵm đứa con đứng trên nóc nhà với tiếng rít buồn sầu, sau 4-5 tháng ba người ở đó thì không có người bạn nào dám đến thăm hay gọi đi chơi đêm nữa, chỉ có rủ và hẹn gặp nhau ở ngoài thôi. Nhưng cả ba người vẫn sống với cuộc sống cùng một người bạn chung nhà, chỉ có ngày rằm thì cả ba người vẫn có nến, nhang, hoa cúng khấn từng rằm, rồi cả ba người đi vào chùa cám ơn ông thầy sư. Đằng đẳng sống 9 tháng trời mới tới mùa hè được trở về quê miền bắc.
Tôi nói:
– Anh đã gặp một người bạn, đó là chị dâu em phải không? Sao anh không xin cưới cô và đem về đây luôn?
Anh đá đít tôi mấy cái và nói:
– Thôi các anh về, hôm nào gặp anh kể cho nghe thêm.
Chuyện đến đây đã hết, xin chào các bạn.