Khi Masako Umezawa bịbắt, bức tranh càng thêm rối rắm hơn nữa. Bà bị buộc tội, nhưng tôikhông tin bà nói thật. Tôi ước gì có thể vào tù để thăm và nói chuyệnvới bà ấy, nhưng lại không thể tìm ra một lý do chính đáng nào.

Tôi thật đen đủi khi dính vào vụ việc chết tiệt theo cách kinh khủng này và không thể giũ bỏ được cảm giác tội lỗi. Thời gian trôi đi, rồi côngchúng sẽ lãng quên, ngay cả những tội ác man rợ, tày trời cũng sẽ bịquên đi. Nhưng trường hợp này thì không. Sau chiến tranh, một cuốn sáchcó nhan đề Tokyo hoàng đạo án được xuất bản đã giúp công chúng tiếp cậnvà biết đến vụ án. Giải đáp bí ẩn vụ giết người trở thành mốt thờithượng và có rất nhiều sáng kiến, gợi ý, tấp nập gửi về cơ quan điềutra. Hàng ngày, các đồng nghiệp của tôi đều đọc kỹ những bức thư kiểunày. Tôi cứ run bắn người mỗi khi họ hét lên, “Thông tin này rất đángxem xét!” Nỗi lo sợ kéo dài cho tới khi tôi về hưu. Thậm chí đến hômnay, tôi vẫn còn bị ám ảnh.

Trở lại thời gian đó, biên chế Phòng 1 của Sở Điều tra hình sự là 46 thanh tra cảnh sát, chịu trách nhiệm về các tội danh gian lận, đốt phá và bạo lực, kể cả các án giết người vàcướp giật, những công việc này bây giờ được chuyển về Phòng 3 và Phòng4. Năm 1943, tôi được chuyển sang Phòng 1 theo đề xuất của ngài Koyama,trợ lý giám đốc đồn Takanawa, người nhiệt liệt khen ngợi tôi vì sự bềnbỉ và óc phán đoán logic. Tôi có nhiệm vụ chuyên xử lý các vụ gian lận.Để chở sáu xác chết, tôi phải mượn chiếc Cadillac của nghi can trong một vụ gian lận trước đó. Sau khi tôi chuyển sang Phòng 1, người đó liêntục liên lạc với tôi và xin xỏ. Lần nào tôi cũng phải đồng ý.

Chiến tranh bước vào giai đoạn khốc liệt nhất, quân Mỹ thường xuyên đe dạokhông kích Nhật Bản. Các nhân viên của Sở Cảnh sát Đô thành được sơ tántheo từng nhóm nhỏ tới các khu vực khác nhau trong thành phố. Phòng củatôi lập văn phòng tại Trường Trung học Nữ số 1ở Asakusa. Lắm lúc tôimuốn được hy sinh trong chiến trận. Nhiều đồng nghiệp của tôi tòng quân, nhưng việc nhập ngũ của tôi bị đình hoãn, khiến cho tôi càng cảm thấycó tội.

Thời điểm xảy ra các vụ án mạng, con trai tôi làFumihiko chỉ mới vài tháng tuổi. Giờ nó đã là một thanh tra cảnh sát,con gái tôi Misako đã kết hôn với một sĩ quan cảnh sát. Mặc dù tôi cảmthấy mình như một tội nhân nhưng tôi vẫn tiếp tục thăng tiến xa hơn trên nấc thang danh vọng. Tôi tham gia các kỳ thi vì con trai tôi, luôn luôn hoàn thành xuất sắc và được thăng chức. Ngay trước lúc nghỉ hưu, cấptrên hào phóng thăng cho tôi lên bậc thanh tra cao cấp. Sự nghiệp củatôi hẳn là rất thành đạt, nhưng với tôi, nó chỉ là những năm tháng tùtúng, giam hãm mà thôi. Tôi vẫn giữ kín với mọi người về căn bệnh ungthư của mình. Năm 1962, sau ba mươi tư năm cống hiến trong ngành cảnhsát, tôi về hưu một cách nhanh nhất có thể ở tuổi 57. Hai năm sau cáichết của Masako Umezawa, người bị kết án tử hình vì tội giết chồng vàsáu cô gái, mối quan tâm của công chúng đến các vụ án mạng chiêm tinhvẫn còn rất mạnh. Bản thân tôi vẫn đọc tất cả mọi tài liệu mà tôi có thể thu thập, nhưng chẳng phát hiện thêm gì ngoại trừ những điều tôi đãbiết. Sau một năm nghỉ hưu, tôi thấy mình dần lấy lại được nhiệt huyết.Thế rồi, cuối mùa hè năm 1964, tôi quyết định dành nốt quãng đời còn lại giải quyết bí ẩn này. Tôi cố gắng phỏng vấn tất cả những người còn sống và có liên quan đến vụ việc bằng bất kỳ hình thức nào.

AyakoUmezawa, khi đó đã 75 tuổi, là thành viên duy nhất còn sống trong giađình này. Bà đã xây một khu chung cư và sống tại đó. Ayako cho biếtYoshio chồng bà vừa mới qua đời chưa lâu. Cả hai cô con gái đều bị sáthại và không còn ai thân thích, bà cảm thấy rất cô độc.

YasueTomita đã 78 tuổi. Bà sống một mình trong căn hộ ở Denenchofu, một đặckhu của Tokyo khá giống Beverly Hills. Sau chiến tranh, bà đã bán phòngtranh cũ và mở một phòng tranh mới ở Shibuya có cùng tên gọi là “deMédicis”. Sau khi Heitaro con trai bà hy sinh trong chiến tranh, Yasuenhận nuôi con trai của một người họ hàng, và giờ anh này điều hành phòng tranh thay bà. Thỉnh thoảng, cậu con nuôi cũng đến thăm Yasue, nhưng bà vẫn rất cô đơn.

Cả Ayako và Yasue đều không phải là nghi can,nhưng không còn lại ai khác trong số những người trong cuộc. Vợ cũ củaHeikichi, bà Tae, đã chết, nhưng chồng cũ của Masako, ông SatochiMurakami, thì vẫn còn sống và đã 82 tuổi. Người ta chưa bao giờ thẩm vấn Murakami – có lẽ vì cảnh sát thời tiền chiến rất phân biệt giai cấptrong khi ông ấy lại là người giàu có và danh giá. Tôi nghi ngờ Murakami có động cơ phạm tội: đó là trả thù. Masako đã ngoại tình và sau đó lyhôn Murakami để lấy Heikichi. Với tư cách một cựu thanh tra cảnh sát cao cấp, tôi tới gặp Murakami. Ông đã về hưu, sống một cuộc sống bình lặngquẩn quanh trong khu vườn của mình. Ông ấy còng gập, cái đầu hói có vẻhợp với tuổi của mình. Thỉnh thoảng đôi mắt của Murakami lại toát lên vẻ tinh anh, mạnh khỏe và tôi có thể hình dung ra ông ấy khi còn traitráng trông như thế nào.

Cuộc trò chuyện của chúng tôi chẳng đâu vào đâu. Trái với những gì tôi nghĩ, Murakami nói rằng ông đã từng bịthẩm vấn không rõ lý do, rằng thái độ của cảnh sát rất hung hăng. Ôngtiếp tục kể lể dông dài về việc bị đối xử như một nghi can. Tôi xin lỗivà ra về. Phòng Điều tra Hình sự đã chu đáo hơn tôi tưởng rất nhiều.

Người ta vẫn rất nhiệt tình với Azoth, nhưng giờ tôi cảm thấy nghi ngờ về sựtồn tại của nó. Mặc dù vậy, tôi vẫn tới mộ của Heikichi để xem liệu cókhả năng Azoth ở đâu đó gần mộ không. Nghĩa trang chật kín. Mộ ông ấygần như bị che khuất bởi các ngôi mộ an táng theo gia tộc ở gần bên. Tôi ngờ rằng Azoth có thể ở trong số đó.

Liệu Heikichi có đệ tử nào không? Hay bạn bè? Hoặc những người quen biết tình cờ? Ông ấy vốn không phải là người quảng giao, chỉ ra ngoài để tới phòng tranh de Médicis và quán rượu Kakinoki.

Tại Kakinoki, chủ quán Satoko là người giới thiệu Heikichi với Genzo Ogata, chủ một nhà máy sản xuất ma-nơ-canh…Khi đó, Ogata 46 tuổi còn Satoko là góa phụ chỉ mới 34. Có vẻ Heikichirất thích nhà máy của Ogata, mặc dù công việc của họ khác hẳn nhau. Cảnh sát đã tiếp xúc Ogata và loại ông này ra khỏi diện nghi vấn. Tôi thấyTamio Yasukawa, công nhân ở nhà máy Ogata mới có vẻ là người cần phảiđiều tra thêm. Heikichi cũng đã gặp Yasukawa tại Kakinoki, và vìYasukawa làm công việc sản xuất ma-nơ-canh, cả hai có thể có cùng mốiquan tâm đến nghệ thuật tạo hình. Yasukawa 28 tuổi vào thời điểm xảy racác vụ án mạng. Anh ta là một trong số rất ít nghi can vẫn còn sống. Anh ta từng có thời phục vụ trong quân ngũ và hiện tại vẫn sống ở Kyoto.Tôi phải tới gặp anh ta trước khi anh ta chết – hoặc trước khi tôi chết.

Trong số ngững người quen khác của Heikichi ở Kakinoki, người duy nhất tôi đã gặp là Toshinobu Ishibashi, một họa sĩ sống gần quán rượu. Anh ta 30tuổi vào thời điểm xảy ra án mạng – ngẫu nhiên sao lại cùng tuổi vớitôi. Gia đình anh ta có một quán trà, vẽ vời chỉ là nghề tay trái. Có lẽ Ishibashi phụ giúp công việc kinh doanh của gia đình và bước chân vàolĩnh vực nghệ thuật thông qua các cuộc thi. Vì mong ước được tới Paris,điều rất ít người khi đó có thể làm nổi, nên Toshinobu rất thích nóichuyện với Heikichi về những chuyến phiêu lưu bên Pháp. Tôi đã tới gặpIshibashi tại quán trà ở Kakinokizaka, hiện vẫn do gia đình anh ta quảnlý. Anh ta kể chuyện chiến đấu trong chiến tranh, thoát chết trong gangtấc. Toshinobu đã thôi vẽ vời, nhưng con gái anh là tốt nghiệp sinh củatrường nghệ thuật. Ishibashi hào hứng tiếp chuyện tôi, kể rằng trongchuyến đi tới Paris mới đây, anh phấn khởi vì đã tìm được một nhà hàngmà Heikichi đã kể lúc trước. Vợ Toshinobu lịch thiệp và tử tế, còn cônhân viên thì rất thân thiện. Ishibashi cũng có chứng cứ ngoại phạm,đương nhiên chẳng có lý do gì khiến anh ta phạm tội giết người cả. Khitôi chuẩn bị ra về, Ishibashi mời tôi trở lại quán trà bất kỳ lúc nào.Lời mời chân thành và tôi nghĩ tôi sẽ quay lại.

Quán rượuKakinoki không còn nữa. Satoko, người đã được loại trừ khỏi diện nghivấn, đóng cửa quán khi trở thành tình nhân của Ogata. Ogata đã có vợ vàgia đình, vì vậy mọi việc trở nên rất phức tạp. Con trai ông tiếp tụccông việc sản xuất kinh doanh ma-nơ-canh, nhưng đã chuyển nhà máy tớiKanakoganei.

Nhờ các kỹ năng xã hội của Yasue, phòng tranh deMédicis là một nơi quen thuộc với các nghệ sĩ trung niên: các họa sĩ,nhà điêu khắc, người mẫu, thi sĩ, nhà viết kịch, nhà viết tiểu thuyết và cả giới làm phim. Họ tụ họp ở đó và thảo luận sôi nổi về nghệ thuật.Cho dù là một vị khách thường xuyên nhưng Heikichi cũng không giao dunhiều với những nghệ sĩ này, ông nghĩ rằng họ là những kẻ hợm hĩnh.

Tuy nhiên, Heikichi có duy trì tình bạn với một nhà điều hành tên làMotonari Tokuda. Tokuda là một trí thức tinh tường sở hữu một xưởng nghệ thuật ở Mitaka. Ở tuổi 40, ông đã rất nổi tiếng. Heikichi mê mẩn nhữngtác phẩm điêu khắc của Tokuda, nên các điều tra viên ngờ rằng Tokuda cóảnh hưởng đến những ý niệm của Heikichi về Azoth. Tôi đã gặp Tokuda khiông ấy bị cảnh sát thẩm vấn. Ông ta có mái tóc dài, rối bù, hai gò máhõm sâu, trông như một nghệ sĩ gàn dở. Tuy nhiên, Tokuda có chứng cứngoại phạm và được thả. Lý lẽ bào chữa của ông là ông không có khái niệm gì về cách điều khiển một chiếc xe hơi. Hơn nữa, ông chưa bao giờ tớixưởng vẽ của Heikichi, cũng chẳng hề biết Kazue. Nếu ai đó từng xem cáctác phẩm của Tokuda thì sẽ thấy rõ ràng rằng nghệ thuật như thế khôngthể xuất phát từ tâm hồn một kẻ sát nhân. Ông đột ngột qua đời vào đầunăm 1965, xưởng nghệ thuật được cải tạo thành Bảo tàng Motonari Tokuda.

Qua Tokuda, Heikichi làm quen với một họa sĩ là Gozo Abe. Anh chàng này làngười theo chủ nghĩa hòa bình: các tác phẩm của anh ta truyền tải thôngđiệp phản chiến từ năm 1936, do vậy mà anh ta bị các nghệ sĩ cùng thờitẩy chay – cảnh ngộ mà cả anh ta và Heikichi có thể cùng chịu chung. Abe khi đó mới ngoài 20, trẻ hơn Heikichi một thế hệ nên không chắc là họbiết rõ về nhau. Họa sĩ trẻ sống ở Kichijoji, cách xa Meguro. Anh chàngchưa bao giờ tới xưởng vẽ của Heikichi. Mặc dù không có chứng cứ ngoạiphạm thuyết phục nhưng anh ta chẳng có lý do gì để phạm tội cả. Thờichiến tranh, Abe bị đẩy sang Trung Quốc. Các sĩ quan quân đội đối xử rất tệ và gán cho anh chàng họa sĩ danh hiệu “tư tưởng gia bất lợi”. Suốtthời gian quân ngũ anh chàng cũng chỉ là gã lính trơn. Trở về Nhật Bản,Abe ly dị vợ, cưới một phụ nữ trẻ hơn và chuyển sang Nam Mỹ. Anh ta mất ở Nhật năm 1955, cũng có được một chút tiếng tăm trong giới nghệ sĩ. Bàvợ hiện quản lý cà phê “Grell” cũng dành cho giới nghệ sĩ. Các bức vẽcủa Abe được treo khắp tường trong quán cà phê.

Tại de Médicis,Heikichi còn quen biết họa sĩ Yasuchi Yamada. Yamada có tính cách nhẹnhàng và Heikichi làm thân với người này một cách dễ dàng. Thực tế,Heikichi đã tới nhà Yamada hai lần, có lẽ vì bị cuốn hút bởi Kinue vợcủa Yamada. Không những từng là người mẫu, Kinue còn là một nhà thơ.Heikichi rất thích Rimbaud[1], Baudelaire[2] và Hầu tước xứ Sade[3], vàcó vẻ như hai người cùng chung sở thích. Dường như Kinue cũng rất hâm mộ các tác phẩm của Andre Milhaud, nghệ sĩ mà Heikichi lấy cảm hứng.Yasushi và Kinue đều mất vào giữa những năm 1950. Họ đều có chứng cứngoại phạm, chưa bao giờ tới xưởng vẽ của Heikichi và cũng không có động cơ sát hại ông.

[1] Jean Nicolas Arthur Rimbaud (1854-1891) – nhà thơ Pháp, một trong những người sáng lập trường phái thơ tượng trưng.

[2] Charles Pierre Baudelaire (1821 – 1867) nhà thơ lớn của Pháp thế kỷ 19, thuộc trường phái tượng trưng chủ nghĩa.

[3] Tên thật là Donatien Alphonse Francois (1740 – 1814), nhà văn và nhàcách mạng người Pháp. Ông nổi tiếng nhất với những tiểu thuyết mang tính khổ dâm và bạo dâm, mô tả những cảnh tình dục mang tính tàn bạo trongđó nhân vật bị tra tấn, hành hạ đau đớn; đặc biệt lồng ghép nội dungkhiêu dâm với các chủ đề triết lý, xã hội, đả kích nhà thờ…

Trong số tất cả những người này, người duy nhất nổi lên là Tamio Yasukawa,công nhân tại xưởng sản xuất ma-nơ-canh. Tuy nhiên, thật khó tin đượcrằng các điều tra viên lại không đưa anh ta vào diện nghi vấn. Yasukawasống trong một khu tập thể chỉ cách nơi làm việc khoảng mười phút đi bộ. Phần lớn thời gian rảnh anh ta bù khú với cánh đồng nghiệp. Chứng cứngoại phạm của anh ta không vững vàng: Yasukawa nói rằng anh ta đi xemphim. Tuy nhiên anh ta mới chỉ biết Heikichi ba tháng trước khi xảy ravụ Azoth, ai lại thực hiện giết người hàng loạt vì một kẻ điên mới quenđược ba tháng? Và nếu đúng là anh ta làm như vậy thì anh ta thực hiệnviệc đó ở đâu, khi nào? Có vẻ như không thể.

Ở đây có ba vụ ántách biệt – vụ giết Heikichi Umezawa, vụ sát hại Kazue Kanemoto, và vụán Azoth. Sau quá nhiều năm, bí ẩn này có thể chôn vùi theo hung thủrồi. Tôi rất tiếc vì không thể tiến xa hơn được nữa. Đúng như Phòng Điều tra Hình sự kết luận, tất cả các nghi can dường như đều vô tội.

Kể từ khi về hưu, hàng ngày tôi đều nghĩ về vụ án này. Giờ đây, tôi thấysuy nghĩ của mình luẩn quẩn và chẳng đi tới đâu cả. Tôi càng ngày cànggià, cảm thấy mình đang dần suy giảm cả về mặt thể chất lẫn tinh thần.Những ngày tháng sống trong lo âu căng thẳng đã khiến tôi mắc bệnh ungthư. Tôi không còn sống được lâu và sẽ chết mà không được biết sự thật.

Quan điểm sống của tôi quá ư ôn hòa, chẳng bao giờ đi ngược với xu hướngchung. Là một người bình thường, tôi muốn kết thúc cuộc đời của mình như một người bình thường, nhưng thật xấu hổ là tôi đã không làm được nhưvậy. Tôi rất mong ai đó sẽ giải đáp được bí ẩn này. Không chỉ cho tôi và công việc mà tôi bị buộc phải can dự vào, mà còn cho công lý. Tất cảnhững gì tôi có thể làm lúc này là cầu nguyện. Thật xấu hổ là tôi vẫnkhông có đủ can đảm để kể mọi chuyện với con trai tôi.

Tôi đốtphần ghi chép này hay giữ nó sẽ là quyết định cuối cùng của đời tôi. Nếu có bất kỳ ai đọc được nó sau khi tôi chết, tôi tự hỏi liệu người đó cóthấy thú vị không, băn khoăn trăn trở của tôi ấy… liệu có giống nhưchàng Hamlet[4]?

Bunjiro Takegoshi

[4] Tên nhân vật chính trong bi kịch cùng tên của nhà soạn kịch vĩ đạingười Anh William Shakespeare (1564 – 1616). Thời cuộc và nghịch cảnhcủa bản thân đã gây ra trong tâm hồn Hamlet những phút đau đớn, bi quan, hoài nghi, do dự, những phút trăn trở “tồn tại hay không tồn tại” (tobe or not to be), những phút “chịu đựng hay vùng lên chống lại”.