Mùa xuân năm 1945, tại bến cảng, một con thuyền căng buồm ra khơi về phía ánh trăng.

Nhóm người đưa tiễn trên bờ dần bé lại thành một chấm nhỏ, trên khoang hành khách ở tầng hai, Thẩm Nhược Trăn cởi ra áo khoác tây trang, thư giãn cơ thể trong tiếng rú còi của con thuyền.

Chiến tranh vô tình, mẫu thân và em gái đã được đưa ra hải ngoại lánh nạn, không ít họ hàng cũng dựa vào Thẩm gia mà được an bài thoả đáng. Mùa thu năm ngoái, phụ thân bị bệnh nặng không qua khỏi đành phải làm một đám tang qua loa, sau đó lão quản gia hộ tống thi hài về Ninh Ba để an táng.

Thẩm công quán (*) lẫy lừng ngày xưa giờ đây người đi nhà trống, Thẩm Nhược Trăn tuyên bố với người ngoài sẽ về quê làm tròn chữ hiếu với phụ thân nhưng thực ra lại là thực hiện việc chuyển nhà đến nơi an toàn. Hai chữ trung – hiếu khó làm tròn, kể từ khi cậu lên làm giám đốc ngân hàng đã sớm đưa ra lựa chọn này rồi.

(*) công quán: nhà cho quan ở

Trong gian phòng ngột ngạt, Thẩm Nhược Trăn cởi ra nút áo sơ mi trắng, mở ra hành lý đặt phía cuối giường, túi hành lý không quá to để trống một nửa bên, bên trong chứa túi giặt, hai bộ tây trang, một hộp con dấu sơn mài pha lê mạ vàng, chính là con dấu của riêng giám đốc ngân hàng.

Thẩm Nhược Trăn rút lớp lót ra, bên trong có vài tờ tiền kháng chiến (*) chưa được công bố. Dưới sự giám sát của cậu, một tháng trước đã bí mật chế tạo và vận chuyển thành công một lô, đây là vài tờ cậu giữ lại làm kỷ niệm.

(*) tiền kháng chiến: chỉ loại tiền tệ được ĐCS TQ phát hành ở một số căn cứ địa trong thời kỳ kháng chiến chống Nhật

Dưới tờ tiền còn có một tờ báo, ở giữa trang có một bài báo được đăng vô cùng nổi bật với tiêu đều “Kính cáo quốc dân – Thông báo đóng cửa ngân hàng Phục Hoa”.

Thẩm Nhược Trăn tự mình biên soạn, trong đó ẩn chứa biết bao nhiêu lo lắng hết lòng, đọc lại một lần nữa vẫn cảm thấy ngàn vạn tâm tư khó diễn đạt được.

Cậu nằm thẳng trên chiếc giường chật hẹp, mu bàn tay đặt lên trán, chiếc nhẫn mã não cứng rắn trên ngón trỏ giống như một mũi kim châm vào da trong đó có tẩm thuốc an thần.

Thẩm Nhược Trăn vô cùng mệt mỏi, nặng nề thiếp đi.

Một lúc lâu sau, con tàu bắt đầu rung lắc dữ dội, chiếc bàn nhỏ trong phòng trượt trên sàn, va vào tường phát ra một tiếng “rầm”.

Thẩm Nhược Trăn tỉnh dậy, liếc qua ô cửa sổ nhỏ, sắc trời u ám, trên bầu trời đen kịt xẹt qua một tia chớp, trên biển sóng nước cuồn cuộn.

Trên hành lang không ngừng có người qua lại, tiếng ồn ào càng lúc càng lớn hơn trong lúc tròng trành.

Thẩm Nhược Trăn choáng áo lên đi ra ngoài, bàng hoàng nhận ra thời tiết tệ đến đáng sợ, gió biển hú hét, những đám mây đen dày đặc gần như thể sắp lao xuống biển.

Không lâu sau, các thành viên phi hành đoàn đang nghỉ ngơi luân phiên được điều động, có thể thấy rằng tình hình rất nguy hiểm.

Boong tàu đông nghẹt hành khách, tiếng sấm gầm nhẹ, mưa rơi xối xả trên bầu trời, trong cơn hỗn loạn một con sóng lớn ầm ầm quét qua, mọi người vội vàng chạy về phía cabin, thân thể mất thăng bằng sắp ngã như những con tôm co quắp.

Đột nhiên, một tiếng sấm đổ ầm xuống, phá vỡ bầu trời đen kịt, cột buồm trên tàu bị xé toạc!

Trong nháy mắt, vô số người gào khóc sợ hãi, tang thương ở khắp mọi nơi. Một số thuyền viên bỏ cuộc buông tay, thân thể lụi bại đổ xuống.

Nước biển cứ thế đập vào boong tàu, những con sóng như những con rồng hoang dã, từng ngụm từng ngụm lớn nuốt chửng lấy thân tàu đã bị tổn hại nghiêm trọng.

Xung quanh là tiếng la hét, kêu cứu, khóc lóc, chờ đợi họ là những cơn co giật, thương vong và tình hình không thể cứu vãn.

Thẩm Nhược Trăn nắm chặt lấy lan can, mái tóc xõa tung, cả người ướt sũng, nước biển mặn chát lướt qua gương mặt trầm tĩnh của cậu.

Cậu lảo đảo một lúc, lặng lẽ mỉm cười.

Nghĩ đến cuộc đời ngắn ngủi của mình, sinh ra và lớn lên trong cao lương gấm vóc, trên vai gánh vác niềm hy vọng của thời đại, trải qua mỹ mãn, cũng nếm qua khổ đau, không hy vọng được lưu tên trong sử sách, nhưng lại càng không nghĩ tới ngày hôm nay lâm vào kết cục bỏ mình nơi biển lớn.

May mắn thay, cậu cũng đã không thẹn với đất nước, chỉ đáng tiếc không đợi được đến khi vết thương được chữa lành.

Một cơn sóng lớn bốc lên bầu trời rồi rơi thẳng đứng xuống, một tiếng “bùm”, trên boong tàu trong tích tắc bị nện ra một vết nứt.

Thẩm Nhược Trăn bị ù tai trong chốc lát, lan can trơn trượt không thể cầm nắm được nữa, cậu buông tay ra, từ trong túi áo lấy ra chiếc đồng hồ quả quýt đã đeo từ nhỏ, ngón tay vuốt ve nắp đồng hồ, trên mặt được khắc một chữ “Vạn” biểu tượng cho lòng từ bi của Phật giáo.

Vào khoảnh khắc con tàu chìm xuống, áo sơ mi trắng nhẹ nhàng tung bay, Thẩm Nhược Trăn như một bông hoa phù du trổ bông thưa thớt trong đêm đen, bỗng nhiên bị trời đất nuốt chửng.

Nước biển quá lạnh, cái lạnh quấn lấy lục phủ ngũ tạng, hơi thở từng chút từng chút bị cướp đi.

Ý thức của Thẩm Nhược Trăn trở nên hỗn loạn cho đến khi bị chôn vùi.

…

Cảm giác trôi nổi lênh đênh dường như đã biến mất.

Thẩm Nhược Trăn cảm thấy một tia ấm áp và chân thực, âm thanh chói tai đã dừng lại, im lặng, sau đó cậu còn mơ hồ nghe thấy tiếng bước chân.

Chẳng lẽ có người đã đã cứu cậu?

Bước chân từ xa đi đến gần, dừng lại ở bên cạnh, cảm giác của Thẩm Nhược Trăn càng trở nên chân thật hơn.

Cậu chưa chết, cậu vẫn còn sống.

Đột nhiên, cậu nghe thấy có người đang nói chuyện với âm điệu hơi thấp, là ở ngay bên cạnh đang nói chuyện với cậu.

Là ai…

Thẩm Nhược Trăn cuối cùng cũng mở mắt.

Một vài vòng sáng lóe lên trước mắt, cậu sững sờ trong giây lát, tầm mắt dần trở nên rõ ràng hơn, ánh mắt cũng ngưng tụ lại —— Cậu nhìn thấy một người đàn ông xa lạ.

Một người cao lớn anh tuấn, đối phương đang nhìn chằm chằm vào cậu, biểu tình lãnh đạm xen lẫn sự kinh ngạc không che giấu được.

Hạng Minh Chương không ngờ được, anh vừa mới đọc xong điếu văn, Sở Thức Sâm đang hấp hối thế nhưng lại tỉnh dậy.

Đôi mắt đó nhìn anh chằm chằm, con ngươi sáng ngời như mực, trong veo như nước, hoàn toàn không có dáng vẻ say xỉn hay uể oải sắp chết, hồi lâu sau mới chậm chạp chớp mắt, lông mi dài khẽ động, khi nhìn lại lần nữa ánh mắt liền trở nên nghiêm túc.

Thẩm Nhược Trăn thật lâu không mở miệng, giọng nói có chút khàn khàn: “Anh là ai?”

Suy nghĩ của Hạng Minh Chương quay trở lại, vẻ kiêu ngạo cũng khôi phục, hỏi ngược lại:

“Không nhớ ra tôi nữa rồi?”

Thẩm Nhược Trăn tỏ ra phòng thủ hơn là nghi hoặc trả lời: “Tôi không quen anh.”

Hạng Minh Chương thậm chí ngay cả câu “người sang thường hay quên” còn lười chế nhạo, năm người của Hạng Việt đều đang nằm trên giường bệnh, còn có không ít người bị thương chưa biết ra sao, anh không có chút kiên nhẫn để đánh thái cực (*) với một kẻ não tàn.

(*) đánh thái cực: tránh né hoặc trì hoãn việc gì

Hạng Minh Chương hơi nghiêng người, không khỏi ác ý suy đoán vị Sở thiếu gia này, nói: “Sở Thức Sâm, gây ra chuyện lớn như thế, giả vờ mất trí nhớ cũng vô dụng.”

Thẩm Nhược Trăn: “Tôi—”

Chưa kịp phủ nhận, Hạng Minh Chương xoay người rời khỏi phòng điều trị.

Bên ngoài có thêm vài người phụ nữ, là đến cùng bầu bạn với bà Sở, Hạng Minh Chương không muốn ở lại nữa, trước khi đi còn nói: “Bác gái, vào xem đi, cậu ta tỉnh rồi.”

Bà Sở giật mình, thân thể yếu ớt bật ra khỏi ghế sofa, lập tức lao vào phòng điều trị, Sở Thức Hội cùng những người khác vội vàng theo sau.

Thẩm Nhược Trăn bị dòng người đột ngột tràn vào doạ cho một trận.

Bà Sở chạy tới trước giường, nhìn “Sở Thức Sâm” cẩn thận, không khỏi kích động: “Tiểu Sâm, con cuối cùng cũng tỉnh rồi! Mẹ biết con phúc lớn mạng lớn mà!”

Thẩm Nhược Trăn choáng váng, bây giờ mới để ý tới sự quái dị xung quanh— khung cảnh bên trong phòng bệnh, những máy móc tinh vi, quần áo và cách trang điểm của những người lạ mặt này…

Bà Sở nắm lấy tay cậu hỏi: “Tiểu Sâm, con thấy thế nào? Có lạnh hay không, có đau ở đâu không?”

Sở Thức Hội ở một bên lẩm bẩm: “Đừng nói là hồi quang phản chiếu (*) nha.”

(*) hồi quang phản chiếu: một người đột nhiên trở nên minh mẫn, khoẻ mạnh trong một khoảng thời gian ngắn trước lúc qua đời

Bà Sở: “Ai ya, đừng có mắng anh con!”

“Này,” Sở Thức Hội gọi, “Sở Thức Sâm, anh có sao không?”

Thẩm Nhược Trăn nghe rõ cái tên đó, cậu không hiểu tại sao mọi người lại gọi mình như vậy, phủ nhận nói: “Tôi không phải là Sở Thức Sâm.”

Bà Sở cười dịu dàng: “Đang nói nhảm gì đấy.”

Thẩm Nhược Trăn lặp lại lần thứ hai: “Các người nhận nhầm người rồi, tôi không phải họ Sở.”

“Được được được.” Bà Sở một mặt cưng chiều, “Sau này theo họ Dương của mẹ, chỉ cần con bình an vô sự thì thế nào cũng được.”

Thẩm Nhược Trăn rút tay ra, đè nén một tia hoảng sợ trong lòng, cậu gần như trịnh trọng nói: “Vị phu nhân này, tôi không quen các người, tôi cũng không phải là con trai của bác.”

Mọi người do dự một lúc rồi bắt đầu trầm giọng nghị luận, bà Sở ngẩn ra, chuyển từ mừng rỡ sang lo lắng. Lý Tàng Thu đi mời một bác sĩ qua đây, tất cả mọi người tập trung quanh giường để chờ kết quả chẩn đoán mới nhất.

Sau khi bác sĩ khám xong, ông cố ý hỏi một vài câu hỏi chung chung, nhưng câu trả lời nhận được ngoài “Không biết” ra thì chính là “Không nhớ”.

Cuối cùng, bác sĩ dẫn dắt: “Cậu không phải là Sở Thức Sâm, vậy cậu tên là gì?”

Thẩm Nhược Trăn đầu óc tỉnh táo nên vô cùng đề phòng, cậu không hiểu rõ những người này kể cả bác sĩ, đang phục tùng ai hay thế lực nào, nếu như cậu để lộ ra danh tính thật thì sẽ phải đối mặt với mạo hiểm như thế nào.

Thẩm Nhược Trăn lắc đầu, chọn cách im lặng.

Bác sĩ nói với gia đình: “Có khả năng là mất trí nhớ, còn về nguyên nhân chính xác và mức độ thương tổn, ngày mai cần phải làm kiểm tra chi tiết.”

Bà Sở không muốn tin: “Mất trí nhớ … con người thật sự có thể mất trí nhớ sao?”

Bác sĩ nói: “Vâng, ở bệnh viện chúng tôi trong năm 18 có một trường hợp tương tự, cũng là sau khi tỉnh lại không nhớ gì cả.”

Thẩm Nhược Trăn trong lòng kẽ động, lên tiếng hỏi: “Xin hỏi có phải là năm 1918 không?”

“Ơ,” Bác sĩ nghẹn lời, nghiêm túc trả lời cậu, “Đó là thế kỷ 20, bây giờ là thế kỷ 21 rồi.”

Thẩm Nhược Trăn choáng váng, sốc đến mức cậu không biết nên bày ra biểu cảm gì, cậu thậm chí không kịp phản ứng “thế kỷ 21” là khái niệm gì.

Chuyện này sao có thể?

Cậu chết đuối hôn mê, tỉnh lại trời xui đất khiến làm sao lại đến mấy chục năm sau rồi?

Quá hoang đường rồi, có phải là một giấc mơ không? Cậu nhắm mắt rồi lại mở ra, nhưng tất cả những người và sự vật xung quanh đều chân thực như thế.

Ngoài chân thực ra, cũng lại xa lạ như thế.

Thẩm Nhược Trăn theo thói quen lấy mu bàn tay đỡ trán, giơ tay lên giữa không trung, nhẫn mã não xanh trên ngón trỏ tỏa ra ánh sáng mờ ảo, nếu như không có chiếc nhẫn này, cậu quả thực sẽ nghi ngờ mình là ai.

Bác sĩ thấy cậu yếu ớt bèn mời mọi người ra khỏi phòng điều trị, riêng với gia đình thì nói thêm một số điều cần lưu ý.

Mọi người đều đi hết rồi, Thẩm Nhược Trăn ngồi trên giường, trên tủ đầu giường có vài tờ tạp chí và một tờ báo buổi tối của thành phố, cậu mở ra xem, chi chít toàn là chữ giản thể.

Cậu cố cứu vớt chút may mắn tìm xem ngày xuất bản, thế nhưng những con số lại càng khẳng định bác sĩ không nói dối.

Vậy… Thẩm Nhược Trăn khẩn thiết mở ra trang quân sự và trang chính trị đương thời, không dám bỏ sót một chữ nào để đọc tin tức trong ngày, cậu nhìn thấy một số từ khóa … lãnh đạo, phương châm, càng đọc càng rõ ràng, ánh mắt dán vào trang này không thể rời khỏi.

Tờ báo trượt khỏi những ngón tay run rẩy, Thẩm Nhược Trăn không còn quan tâm đến việc mình có thất thố hay không mà ngồi bất động, mặc cho cảm xúc xao động.

Chiến tranh thắng lợi, mọi thứ thay đổi.

Sự sống và cái chết, quả nhiên đã qua hơn nửa thế kỷ.

Cậu đang ngẩn ngơ thì bà Sở lặng lẽ bước vào. Đêm nay đã hao tổn quá nhiều tinh thần, bà không còn sức lực để giải quyết việc khác nữa, tiễn mọi người đi, chỉ muốn một mình chăm sóc con trai.

“Mau nằm xuống đi.” Bà Sở đỡ Thẩm Nhược Trăn nằm xuống, tự mình ngồi xuống bên cạnh giường, vươn tay vuốt tóc Thẩm Nhược Trăn, “Người phương Đông vẫn là mặc đồ đen mới đẹp, con còn trắng nữa, điểm này thì con giống mẹ.”

Có vẻ như đã quá mệt, giọng điệu của bà Sở nhẹ nhàng khiến Thẩm Nhược Trăn không dám cắt ngang.

Bà Sở lại bộc bạch với cậu: “Ở nước ngoài hơn một năm, gọi điện cũng không nghe máy, mỗi lần tìm con đều chê mẹ phiền. Lần này về Trung Quốc lại cùng đám bạn bè không ra gì ngông cuồng, nhà cũng không về, con đúng là không có lương tâm, mẹ đã đồng ý bán cổ phần rồi, con đấy, ngay cả một bữa ăn cũng không muốn ăn cùng mẹ.”

“Du thuyền phát nổ, mẹ nhận điện thoại mà sợ chết khiếp, có lẽ người làm mẹ nào cũng lo lắng sợ hãi như thế, cũng phải chịu khổ cả đời.”

Bà Sở sụt sịt mũi, lại thở dài, “Bác sĩ nói còn có cơ hội bình phục, mẹ không lo lắng, con tỉnh lại mẹ đã thấy đủ rồi, hiện tại chỉ cần nhớ rõ mẹ là mẹ của con, có được không?”

Thẩm Nhược Trăn im lặng lắng nghe, lòng trào dâng nỗi buồn, mẫu thân của cậu ở nước ngoài có phải cũng bận tâm về cậu như vậy không? Nhưng chuyện đã đến nước này, mẫu thân và em gái cậu có lẽ cũng đã sớm không còn trên thế gian này nữa rồi.

Khoé mắt Thẩm Nhược Trăn đỏ lên, cắn chặt hàm răng.

“Không nhớ lần gần nhất con ngoan thế này là bao nhiêu tuổi nữa” Bà Sở bật khóc “Ba con đi rồi, mẹ chỉ còn con và Tiểu Hội thôi. Nếu đêm nay con không tỉnh lại thì mẹ phải biết sống sao đây.”

Thẩm Nhược Trăn không nói được lời nào, cậu sợ sẽ kích động bác gái này, cậu biết đối phương sẽ không tin lời phủ nhận của mình, chỉ càng đau lòng hơn.

Vả lại cậu nên giải thích thế nào về sự tồn tại của mình đây, đến từ năm 1945, là người của thế kỷ trước, cậu căn bản không có cách nào để chứng minh điều đó, chỉ sợ sẽ bị coi là một kẻ mất trí.

Bà Sở giúp cậu vén lại góc chăn, trước khi rời đi nói: “Tiểu Sâm, ngủ thêm một chút đi.”

Thẩm Nhược Trăn sao mà ngủ được.

Ánh mặt trời từ cửa sổ chiếu vào, trời vừa rạng sáng, cậu lê thân thể ốm yếu xuống giường, chân trần đi trên nền nhà cứng rắn lạnh lẽo, từng bước đi tới bên cửa sổ.

Đẩy cửa sổ ra, khung cảnh dưới tòa nhà cao tầng được thu vào trong tầm mắt, con phố dài đằng xa tấp nập xe cộ qua lại, cao ốc rậm rạp như rừng cây, người đi đường cũng không mang dáng vẻ khổ cực của thời trước.

Chỉ có ánh ban mai là vẫn giống như trước, những thứ còn lại đã thực sự thay trời đổi đất.

Đất nước đã hoà bình, chính đại vẻ vang.

Nhưng nhà thì sao?

Phụ thân vẫn chưa tế bái, mẫu thân và em gái lâu ngày chưa đoàn tụ tất cả đều đã biến mất theo thời gian rồi sao?

Cậu rốt cuộc nên được xem là gì đây?

Đến nơi này không một lý do, quá khứ không thể nói rõ, hiện tại cũng hoàn toàn không biết, tương lai sẽ đi đâu về đâu?

Thẩm Nhược Trăn cậu rốt cuộc nên được xem là gì đây?!

Ông trời vẫn cứ khăng khăng cho cậu không chết, để cho cậu còn sống sót.

Nhưng để tiếp tục sóng sót, cậu phải học cách sinh tồn, muốn sinh tồn thì trước tiên phải thích nghi với mọi thứ ở đây, nhưng trước đó cậu cần phải có một chỗ an thân.

Thẩm Nhược Trăn nghĩ, cậu nhất định rất giống người tên “Sở Thức Sâm”, ngay cả duyên gặp gỡ cũng vô cùng trùng hợp, cậu xuất hiện ở căn phòng trị liệu này, ở nhà họ Sở, chẳng lẽ lại là sự an bài bí ẩn của Thượng Đế hay sao?

Có lẽ là Thượng Đế đang giúp cậu, cho cậu một thân phận mới.

Trái tim Thẩm Nhược Trăn đập nhanh lên, cảm thấy sợ hãi và hổ thẹn vì hạ sách này.

Giương mắt lên nhìn trời, mây đen tan đi, trăng sáng chìm xuống, cậu đưa tay ra ngoài cửa sổ hớt lấy một làn gió nhẹ.

Không, không phải mượn, mà là trộm lấy.