Tháng 11 năm Cảnh Hưng bốn mươi mốt. Triều đình Đại Việt dưới sự đốc thúc của Trịnh Cán cùng các vị nội các phụ thần, Lê Quý Đôn, Hoàng Đình Bảo, Phạm Ngô Câù, đẩy mạnh thực thi tân pháp, đã bước đầu ra hình ra dáng.
cùng trong tháng đó, Hữu Đô Đốc Trung Thắng Phủ kiêm lý Tuần Phủ An Quảng, Đương Trung Hầu Bùi Danh Toại dâng biểu xin thông thương trên biển với thương nhân Tây Dương. Mở cửa khẩu trên đất liền và cảng biển, ban bố hoàng uy Đại Việt với các dân tộc man di bên ngoài, tấu chương này vừa về đến Triều Đình đã gây oanh động không nhỏ, đám môn sinh tay chân của Lê Quý Đôn trong triều được lão giật dây, nhân cơ hội đứng ra tấu xin Trịnh Cán mở cửa thông thương không chỉ trong An Quảng mà trên toàn quốc, nhất thời tấu chương bay đến Thông Chính ty như bươm bướm. khiến đám người phụ trách giao nhận bản tấu viết giấy biên nhận suýt gãy tay. Đám Ngự Sự ngôn quan thường ngày đều là mõm chó mắng chửi người, nhưng nay thấy lợi ích không lồ trước việc mở cửa, tất cả đều quay ngoắt một trăm tám mươi độ, luôn mồm ca ngợi, Bùi đại nhân là trung thần lương đống, mưa quốc lão thành,. vì xã tắc mà suy nghĩ, kính xin Điện đô vương điện hạ chuẩn tấu, để con dân bên ngoài biết đến Hoàng uy của Đại Việt ta.
Chuyện kế tiếp dĩ nhiên là Trịnh Cán cũng thuận theo triều đình, chuẩn tấu cho mở cửa khẩu và cảng biển, lại định ra thuế xuất khẩu và nhập khẩu, đặt ra Thị Bạc ty để thu thuế này, giao cho một vị thủ lãnh thái giám thân tín cầm đầu, cử đám thái giám về các trấn có cửa khẩu và cảng biển bắt đầu bố cục. Nguyên nhân tại sao lại là Thái giám đi làm thì Trịnh Cán đã suy nghĩ rất kỹ, nếu phái một người bình thường đi, sau này muốn thu hồi chức vị rất khó khăn, nhưng nếu là thái giám, chẳng qua chỉ là gia nô trong nhà, Trịnh Cán có thể đưa chúng lên đỉnh cao những cũng có thể kéo chúng trở về mặt đất. cho nên giao vụ thuế xuất nhập khẩu cho chúng là chính xác. Kế đến chính là ban chiếu phong Bùi Danh Toại là Trấn Thủ An Quảng, thụ Hoài Viễn tướng quân ban tước Tề Phúc Hầu, nắm quyền quân chính. bổng lộc ba ngàn thạch lương, việc cải cách trong cảnh nội An Quảng cho lão toàn quyền, tiền trảm hậu tấu. gia phong Đô cấp sự trung Nguyễn Huy Bá làm Án Sát Sứ An Quảng hiệp trợ Bùi Danh Toại. hai người này đều là một bước lên trời. giản tại đế tâm, khiến quần thần trong triều hâm mộ đến đỏ mắt.
cùng lúc đó, trong cả nước đám hào môn cố lại dĩ nhiên là vì thông thương với bên ngoài mà sôi sục, từng nhà từng nhà, lũ lượt bắt quan hệ với các vị đại quan triều đình, những mong kiếm được một chén canh.
Chuyện này tạm thời để sau hãy nói,
Lúc này tại Hành Dinh Khâm Sai, Bùi Danh Toại cầm thánh chỉ trong tay mà cười đến híp cả mắt, hắn nhảy phắt một cái từ một vị hầu gia ngồi chơi xơi nước thành một vị trấn thủ quyền cao chức trọng, thật sự là phúc ấm tổ tiên để lại, hắn đặt thánh chỉ lên hương án rồi cười ha hả:
– Trần công công, bản quan có chút đặc sản An Quảng mong công đừng từ chối. sau này bản quân còn cần công công chiếu cố, hahaha
Trần công công này, chính là vị sống sót sau cuộc chính biến ở Hành Cung Tử Trầm Kia, vì có công hộ giá mà được thăng làm Thừa vụ thái giám, trong cung cũng có một chút thực quyền,
Trần Công công nghe thấy vị Trấn Thủ mới ra lò nói như vậy thì vui mừng hết sức. Đặc sản mà đại nhân nói chính thị là vàng thoi bạc nén chứ còn là cái gì nữa, hắn lập tức cười hi hi :
– Trấn thủ đoái thương đến đám hoạn quan, nhà ta xin cảm tạ, nếu đại nhân có việc cần, nhà ta xin hết sức,
Bùi Danh Toại sai gia nhân đưa cho Trần công công một khay bạc nén rồi nói:
– Có câu này của trần công công bản quan yên tâm rồi, hahaha, sau này chỉ xin công công tiết lộ một chút sở thích của điện hạ là được
Ðây là lần đầu Trịnh Cán phái một vị tôn tước ngồi chơi xơi nước ra ngoài kinh làm việc, lại ra chiều thân thiện Bùi Danh Toại lão . ẩn ý hôm trước mục sư Amador đã nói với lão. Lão đoán chừng nay mai sẽ không chỉ dừng lại ở chức quan trấn thủ này, mà sẽ còn lên cao nữa, dĩ nhiên điều kiện là lão phải trung thanh với Hoàng Quyền, người nhà lão đang ở kinh thành THăng Long, cho nên có muốn lão cũng không dám làm phản, . Nhưng làm quan tại triều muốn được nhà vua sũng ái thì trung thành thôi là chưa đủ, lại phải hiễu rõ tâm tính của ngài . cho nên lão mới lung lạc Trần công công để sau này gã tiết lộ những thị hiếu của nhà vua cùng những điều ngài không ưa cho lão biết là lão sẽ có cách làm cho nhà vua đẹp dạ,
Mặc dù nhạy cảm chính trị của lão không cao, nhưng ít nhiều phụ thân lão cũng đường đường là một vị quân công, nguyên lão ba triều ,điểm này lão dĩ nhiên phải biết. Ðó là yếu quyết duy nhất để làm quan to. Không bị tru di ba họ.
Trân Công công nhìn thấy mâm bạc lập tức cười híp mắt :
– Ha ha , xin đại nhân yên tâm, từ nay đại nhân muốn nhà ta giúp thì cứ nói ra , đừng có ngại chi hết .
………………
Kinh Thành Thăng Long, Dưỡng Tâm Điện
– Trịnh Cán, con,… dù gì cũng là cậu của con, tại sao con lại ….
Thái phi Đặng Thị Huệ, đang ngồi trên ghế mà quát mắng, còn Trịnh Cán thì không ngờ lại đang quỳ trên đất. phía bên cạnh hắn đám cung nữ thái giám cũng quỳ theo, Đặng Thái phi nổi giận như sấm sét, sau khi biết được đứa con trai năm tuổi của bà lấy tội danh, kết đảng doanh tư, hoành hành bất pháp, mưu đồ tạo phản để chém chết Đặng Mậu Lân, trong lòng nàng vừa tức giận vừa thất vọng. Bởi vì nàng cùng Đặng Mậu Lân từ nhỏ đã mồ côi, nhà lại nghèo khó, hai người chính là rau cháo nuôi nhau, khi nàng được Trịnh Sân nhìn trúng thì cuộc sống của hai người mới khá hơn, hơn nữa, đây là nam đinh duy nhất mang họ Đăng
– Giỏi, con trai , mẫu hậu phục con, con ta giỏi thật!
Trịnh Thái phi nhìu đôi mày liễu nhìn Trịnh Cán đang quỳ dưới đất rồi trầm giọng nói:
– Mậu lẫn là em ruột ta cũng là cậu ruột con. Mẫu hậu biết tuy nó có làm vài điều không đúng, nhưng dù sao con cũng không thể làm vậy được, có phải con không cần người mẹ này nữa phải không, vừa thượng vị đã muốn độc chưởng triều cương hay sao. mẫu hậu thành toàn cho con, sẽ tới Thái Miếu ở, không dám làm phiền con nữa.
Thấy Đặng Thị Huệ tức giận như thế, trong lòng Trịnh Cán cũng có hơi sợ. tuy nhiên mặc dù hắn coi Đặng Thị Huệ là mẹ ruột, nhưng Đặng Mâu Lân thì hắn không coi là cậu, ngươi làm từng đấy điều ác, chết không hết tội,
Nhưng dù sao hắn cũng phải cấp cho mẹ hắn một cái công đạo. đây chính là nguyên nhân hắn cử Bùi Danh Toại mà không phải cử người khác. Hắn vội vàng nói:
– Mẫu hậu là thân đáng ngàn vàng, nếu người có mệnh hệ gì, thần dân trong thiên hạ ắt sẽ cho nhi thần là đứa con bất hiếu. xin mẫu hậu xét lại.
Rốt cục Đặng Thị Huệ cũng chỉ có đứa con trai này, cảm thấy trong lòng mềm nhũn. Bất quá nàng nhớ tới nàng và Đặng Mậu Lân thủa nhỏ kiếm sống khổ cực như thế nào, chị em sống với nhau ra sau mười mấy năm khổ cực, vậy mà con trai mình nói chém là chém, , sắc mặt nàng lại lạnh lùng không thèm nhìn hắn.
Trịnh Cán đã tính đến bước này hắn vẫn quỳ ở dưới đất, đưa một tay ra sau lưng ra hiệu,. Tiểu thuận tử quỳ ngay phía sau hắn lập tức cũng đưa tay ra sau, làm một cái ám hiệu, chừng vài hơi thở sau lập tức có một tên thái giám chạy vào quỳ xuống bẩm bảo
– Hồi bẩm Điện hạ, Trịnh Thái phi nương nương.
Thừa vụ Thái Giám Trần Vạn Toàn, từ An Quảng về xin cầu kiến
Trịnh Cán liền nhướng mày phất tay ra ý bảo lui, nhưng Đặng Thị Huệ lại cản lại nói:
– Cho hắn vào, ai gia muốn xem Bùi Danh Toại ở đó thế nào. Trịnh Cán, con cũng được lắm.
Trịnh Cán vẫn im lặng không nói.
Trần Vạn Toàn sải bước tiến vào, quỳ rạp xuống khấu đầu hô vạn tuế, sau đó mới bẩm báo:
– Điện hạ thiên tuế thiên tuế thiên thiên tuế. Thái phi thiên tuế thiên tuế thiên thiên tuế . nô tài phụng chỉ đến An Quảng truyền thánh chỉ, thuận tiện Bùi đại nhân có gửi một bản tấu về, xin điện hạ ngự lãm.
Trịnh Cán đang định xem thì Đặng Thị Huệ bất chợt nói:
– Trần Vạn Toàn, người đọc cho ai gia nghe xem sao
Trần Vạn Toàn ngần ngừ, vì theo lệ nội cung không được tham gia chính sự, nhưng thấy trịnh cán gật đầu hắn liền cao giọng đọc. đoạn đầu đại khái là một thiên ca ngợi công đức của Trịnh Cán, thiên ân cao dầy, uy phong sáng soi ngàn dặm, văn thành võ đức, nhân nghĩa anh minh hết sức khoa trương, tiếp đó đến đoạn báo cáo tình hình triển khai tân pháp, chém đầu đám người Trấn thủ phủ, tịch biên gia sản, ai nấy đều là Hàng vạn lượng hoàng kim, bạc trắng, ngọc ngà châu báu nhiều không đếm xuể.
trong đó chỉ riêng tài sản của Đặng Mậu Lân đã là hai mươi vạn chín ngàn lượng hoàng kim, chín mươi chín vạn lượng bạc trắng, tám trăm bảy mươi viên chân trâu, một trăm lẻ ba viên dạ minh châu, còn có một phủ đệ rộng hai ngàn mẫu, ruộng nước hai ngàn vạn khoảnh….số tài sản này đủ cho các nước dùng trong một năm, trong phủ còn tìm được một bộ hoàng bào có thêu rồng năm móng. Vũ khí ước tính đủ trang bị cho năm ngàn quân tinh nhuệ..
– Cái gì?!
Thái Phi Đặng Thị Huệ cả kinh không dám tin nhìn chằm chằm Trần Vạn Toàn
– Ngươi nói hơn có cả hoàng bào, ngươi không lầm chứ,
Trần Vạn Toàn vội vàng đáp:
– Quả thật là như vậy, vi thần đã đích thân xem xét quả đúng là như thế.
Hắn còn có một câu chưa nói, đó là ít nhất một phần ba số tài phú này đã bị Bùi Danh Toại cho vào túi,
Đặng Thị Huệ đã sớm bị việc em mình tàng tư vũ khí và áo bào làm cho kinh hãi đến trợn mắt há mồm, , lẩm bẩm nói:
– Ai gia, không ngờ, ngươi thu tô thuế, buôn bán lậu, ai gia cũng có thể che cho, ngươi ức hiếp dân lành, làm điều phi pháp đi nữa, ai gia cũng có thể giúp, Ai gia không ngờ, ngượi lại mơ tưởng đến ngôi vị của cán nhi..
Nghe lời này, chớ nói Trịnh Cán và Trần Vạn Toàn, dù là đám cung nữ thái giám đang quỳ cũng trợn mắt há mồm, đường đường là mẫu nghi thiên hạ lại còn định dung túng cho em mình buôn lậu, thật là. Có lẽ chính Thái Phi đã làm hư em mình chứ không phải ai khác.
Thử nghĩ ngay cả ức hiếp dân lành, buôn lậu hàng cấm, mà Thái phi còn bao che, thì còn chuyện gì mà Đặng Mậu Lân không dám làm.
Trịnh Cán cũng thuận thế nói
– Mẫu hậu, lần này nhi thần cũng không còn cách nào khác, tội danh mưu phản, không chém không được .
Đặng Thị hơi suy nghĩ một chút cũng chợt hiểu ra, nếu bỏ qua tội mưu phản cho Đặng Mậu Lân sẽ mở ra tiền lệ xấu cho Triều Đình, ảnh hưởng đến vương quyền của Trịnh Cán sau này, nàng tuy thương em nhưng cũng không còn cách nào khác:
– Có phải con đã đoán được việc này nên mới cho Bùi Danh Toại đi đúng không
Đặng Thị Huệ cũng không phải là ngu dốt, nàng làm đến tuyên phi cũng không chỉ dựa vào sắc đẹp, nghĩ một lát nàng liền hiểu vì sao Trịnh Cán cử Bùi Danh Toại
Trịnh Cán im lặng mà không nói gì, Thái Phi tất nhiên không phải kẻ ngu nhất định sẽ nhận ra mánh khóe nhỏ của hắn.
Bùi Danh Toại chính là con rể của Tiên vương là phu nhân của hắn chính là Công chúa Ngọc Anh, còn Đặng Mậu Lân chính là chồng trên danh nghĩa của Ngọc Lan công chúa, em của Ngọc Anh, nếu cử người khác đi thì dưới sự nổi giận của Thái Phi, không thể không xử lý kẻ đó, thậm chí còn phải chém đầu, nhưng là Bùi Danh Toại thì lại khác, Ngọc Lan công chúa đã mất chồng, chẳng lẽ lại để Ngọc Anh công chúa cũng mất chồng, trong khi Bùi Danh Toại không hề có tội, dưới sự việc như vậy dù Thái Phi có tức giận, cũng không thể làm được gì, Trịnh Cán lại phá lệ cho Phò Mã tham dự việc triều chính mà phong hắn làm Trấn Thủ chính là để hắn xa triều đình, tránh khỏi lửa giận của Thái Phi và cũng là để đền bù cho hắn vì phải thay Trịnh Cán gánh cơn tức giận này.
– Thôi, thôi, nếu Mậu Lân bất trung, mưu phản vậy theo ý con đi. Mẫu hậu cũng không so đo nữa, con hãy cử hành tang lễ cho cậu con chu đáo là được, hãy đưa nó về quê.
Đặng Thị Huệ thở dài, nghĩ đến hai tỷ đệ, từ bần hàn qua bao nhiêu năm mới có ngày nay , không khỏi rơi dòng nước mắt.
……………
Qua được cửa ải của mẹ mình, Trịnh Cán liền toàn tâm toàn ý bắt đầu xây dựng đế chế. Dưới thánh chỉ của hắn, đám quan lại tam tỉnh lục bộ, càng là bận đến chân không chạm đất
Vị trấn thủ mới ra lò Bùi Danh Toại cũng đang nai lưng ra mà làm việc. Đầu tiên là y cử Án Sát Sứ Nguyễn Huy Bá nhận cáo trạng kêu oan của dân chúng An Quảng, sau đó hạ trát tóm cổ hết đám dư đảng của vị cựu Trấn Thủ, và Đặng Mậu Lân, nhất thời, đại lao trở nên vô cùng chật hẹp.
Toàn bộ của cải, sau khi hắn và đám thuộc cấp chọn hết thứ tốt thì lập tức sung công, chuyển về quốc khố, chuyện tham ô này Thám báo của Chu tước đã tâu về nhưng trịnh cán cũng mặc kệ, miễn là không qua giới hạn của hắn là được, đám ruộng đất sau khi đo đạc xong xuôi nếu là bị cướp đều trả lại cho chủ, còn ruộng vô chủ thì phát cho dân chúng làm, hàng năm thu thuế. Gia quyến của đám tội nhân nhất loạt bị đày lên mạn ngược, đến mãn đời,
Đồng thời hắn cũng bắt đầu thông kê hộ khẩu, tất cả nam phụ lão ấu của một nhà đều được ghi tên vào một quyển sổ gọi là hộ tịch, mới sinh thêm vào, chết gạch đi, khi di chuyển đi địa phương khác, phải có giấy do quan phủ viết, để báo với địa phương sở tại,
Nhất nhất quan lý chặt chẽ, ngoài thực thi luật cư trú, Hẵn cũng thực hiện luôn cả luật đất đai, tất cả đất đai nếu do bách tính khai phá đều không phải nộp thuế, nhưng đất do triều đình cấp cho tất đều phải nộp thuế, hắn còn thể theo luật mà ra các quy đinh như, cấm mua bán ruộng công, nếu như hai năm không cấy hái, sẽ bị thu lại ruộng, đồng thời được Trịnh Cán chuẩn tấu thông thương, hắn cũng đã nhân danh Đại Việt viết thư cho Tổng Đốc Lưỡng Quảng Thư Thường (1), đề nghị mở ra cửa khẩu, đồng thời tại bờ biển của mình tiến hành xây cảng biển, bố cáo cho đám thương nhân ngoại quốc biết rằng, Triều Đình đã cho phép tự do buôn bán.
……………
(1)Tổng Đốc Lưỡng Quảng: (chữ Hán: 兩廣總督, Lưỡng Quảng tổng đốc) là chức quan cao nhất cả về quân sự lẫn dân sự, của địa phương bao gồm hai tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc thời Nhà Minh và Nhà Thanh. Quan phủ đặt tại Quảng Châu (Quảng Đông) tuy nhiên có một thời gian từ 1655 đến 1663 lại đặt tại Ngô Châu (Quảng Tây). Thư Thường là vị tổng đốc tại vị từ năm (1779 – 1785).