Mùa thu năm 1972, tại thôn Tô Gia.

Dưới một gốc cây đa cổ thụ trước đình làng, đám người nhiều chuyện lục tục tan làm trở về đều chỉ chỉ trỏ trỏ vào Tô Tiếu Tiếu đang ghi công điểm.

Thím cả Lý huých vào vai bác gái Trương: “Chuyện của cô ta và trí thức Thẩm náo loạn đến giờ ai ai cũng biết, làm thế nào mà cô ta vẫn như người không có việc gì được nhỉ? Da mặt cũng dày quá rồi thì phải?”

Bác gái Trương bĩu môi: “Còn không phải sao, xuất thân nghèo hèn mà lại cứ thích trèo cao, năm nào cũng thi đứng nhất thì đã sao? Còn không phải không thể đi học được nữa, chỉ có thể làm một nhân viên ghi công điểm nho nhỏ rồi giữ mình thành bà cô già, còn rớt giá đến mức bị thanh niên trí thức ghét bỏ hay sao?”

Con trai của bác gái Trương là Thụ Căn có ý với Tô Tiếu Tiếu, nhưng Tô Tiếu Tiếu ngại vì học lực cấp hai của anh ta cho nên từ chối, từ đó về sau bác gái Trương nhìn thấy Tô Tiếu Tiếu đâu đâu cũng chướng mắt, khi biết được cô bị trí thức Thẩm ghét bỏ quả thật là trong lòng quá hả hê, mau chóng bỏ đá xuống giếng.

Thím cả Lý hùa theo: “Đúng thế, nhưng nói tới cũng lạ thật, mấy ngày trước không phải cô ta còn đòi sống đòi chết muốn nhảy giếng sao? Sao hôm nay lại như không có việc gì thế kia?”

Chú em của chị dâu Ngô cũng có ý với Tô Tiếu Tiếu nhưng tiếc là người ta không nhìn trúng, ở trong mắt chị ta Tô Tiếu Tiếu chẳng khác gì hồ ly tinh đến đâu cũng quyến rũ người khác, hại thanh niên trẻ trong thôn ngứa ngáy trong lòng nhưng lại không có được, đồ không biết xấu hổ.

“Người ta dự định dùng cái chết để ép trí thức Thẩm lấy cô ta nhưng ai ngờ mặt mũi của trí thức Thẩm người ta lớn, ngày hôm sau đã được điều đi, còn cô ta á, đúng là toi công vô ích, chẳng vớt được cái gì hết mà danh tiếng cũng xấu đi, tôi xem sau này ai còn dám lấy cô ta nữa.”

Bác gái Trương: “Thì mắt của người ta cao đó, tôi nghe nói cô ta còn mong chờ được tham gia thi đại học đấy, bằng không cũng sẽ không ghét bỏ Thụ Căn nhà chúng tôi học lực thấp, cô ta cũng không thèm nghĩ xem đã là năm bao nhiêu rồi? Đi đại học có mà nằm mơ đi.”

Thím cả Lý che mặt cười trộm: “Nói cũng không thể nói như vậy được, người ta chính là học sinh cấp ba trong thành phố, mắt thấy sắp lên đến đại học rồi lại bị đuổi về, đổi lại là ai mà không mong chờ cơ chứ? Bỏ qua những cái khác không nói tới nhưng Tiếu Tiếu người ta lớn lên cũng xinh xắn lạ thường, xung quanh vùng này thật sự không tìm ra được cô gái nào đẹp hơn cô ta, thanh niên trí thức từ thành phố tới cũng không trắng bằng cô ta.”

Chị dâu Ngô mang vẻ mặt khinh thường, “xùy” một tiếng: “Lớn lên ưa nhìn có thể ăn cơm được sao? Ngày nào cũng ru rú trong nhà không ra cửa thì ai mà chẳng trắng? Vai không thể gánh tay không thể nâng, mông thì không có tí thịt nào, tuổi cũng lớn rồi không sinh được con cũng là một vấn đề, lấy về còn không biết là ai hầu ai đâu, không phải tôi nói đâu nhưng loại con gái này ai lấy về người đó xui xẻo…”

Chị dâu Ngô nói xong cứ cảm thấy sau lưng lạnh lẽo ghê hồn. Còn chưa quay người lại, bác gái Trương đứng đối diện với chị ta đã thay đổi sắc mặt, liếc mắt ra hiệu với chị ta rồi nói: “Tôi phải nhanh về nấu cơm đã, đi trước đây.”

Thím cả Lý lại không phản ứng nhanh được đến vậy, bà ta khẽ ho một tiếng kiên trì chào hỏi Tô Vệ Dân: “Đội trưởng Tô cũng tan làm đấy sao? Tôi cũng phải mau về nấu cơm, ngày khác lại nói tiếp nhé.”

Sắc mặt của Tô Vệ Dân đã đen không thua gì đít nồi trong nhà, ông ấy hừ lạnh một tiếng: “Một đám nhiều chuyện đầu óc thiển cận, cả ngày xen vào chuyện của người khác, chỉ thích khua môi múa mép, ngày mai làm việc không có tinh thần như vậy xem tôi có trừ công điểm của các cô hay không?”

Sắc mặt của chị dâu Ngô đã thành màu gan heo, chị ta sờ mũi, không quay đầu lại mà giả bộ làm rùa rụt cổ rời đi.

Tô Vệ Dân vẫn chưa hết tức, lớn tiếng bổ sung một câu sau lưng chị ta: “Con gái tôi gả cho ai cũng sẽ không gả cho mấy tên vô dụng lười chảy thây, trong bụng không có nửa chữ bẻ đôi như nhà các người nhé, tỉnh táo lại đi!”

Cả người chị cả Ngô cứng ngắc, dưới giày như phết thêm dầu mà nhanh chóng chạy về nhà.

Tô Tiếu Tiếu ghi xong công điểm đi ra ngoài lại nghe thấy cha mình đang mắng người, không khỏi vừa lắc đầu vừa cười.

Ở thời đại trọng nam khinh nữ này, ngay cả ăn no mặc ấm kiếm kế sinh nhai cũng thành vấn đề nhưng người cha hờ này vẫn rất tốt.