Trong khi tôi đang bối rối, tiếng hát lại vang lên, đột ngột đến mức nếu tôi không ôm cứng thân cây chắc chắn tôi đã ngã xuống đất.

Vẫn là một giai điệu đã bị thiên nhiên pha loãng đến mức không thể nào tin rằng đó là một bài hát nhưng tôi tuồng như nghe rõ từng lời:

– Bầy châu chấu khiêu vũ

Bọ chét ơi, bọ chét à

Con kiến trong hang đã ngủ

Đố mày tìm cho ra…

Trống ngực nện binh binh, tôi quýnh quáng đổi chân để xoay người trên chạc cây, hướng tia nhìn về phía sau, nơi tiếng hát vừa vẳng tới.

Đập vào mắt tôi là một cái hang nằm lưng chừng sườn đồi, cạnh khe nước nhỏ trổ đầy bông tím ven bờ đang róc rách chảy xuống từ trên cao. Lúc đứng cạnh hồ nước, tôi có nhìn về phía này nhưng cửa hang lúc đó bị những tàng cây um tùm che khuất.

Trên phiến đá lớn trước cửa hang, một người con gái nửa nằm nửa ngồi, lưng tựa vào thân cây có vẻ là cây vày ốc, miệng đang nhai một thức gì đó nhìn thấy đống trái cây bên cạnh, tôi đoán là cô gái đang ăn táo hoặc thứ quả gì đó mọc trong thung lũng.

Tim tôi như ngừng đập khi tôi nhận ra đó là con Rùa, mặc dù từ nãy đến giờ tôi chạy cuống lên cũng chỉ để tìm xem có phải nó là người cất lên tiếng hát hay không.

Dù không trông rõ mặt cô gái ngoài mái tóc đen dài xõa trên vai nhưng nhìn những con khỉ đang nhảy nhót chung quanh và con nai đốm (hẳn là con Tập Tễnh) đang nằm thong thả nhai lá bên cạnh cô, tôi tin chắc đó chính là con Rùa, niềm yêu thương vô bờ của tôi.

Tôi mở to mắt, cố làm mình đau bằng cách cắn mạnh vào môi để yên chí là tôi không nằm mơ.

Tay và chân con Rùa nhiều chỗ được băng bó và nẹp lại bằng vỏ cây. Trông nó như một bệnh nhân đang nằm ở một bệnh viện ngoài trời.

Như vậy con Rùa không chết. Ờ, nó bơi giỏi đến thế cơ mà. Trong khi bị nước cuốn, có lẽ nó đã bị thương nhiều chỗ do va phải các tảng đá giữa lòng sông. Có thể nó đã cố lội vào bờ và ngất đi trước khi bạn bè của nó (chắc là bầy khỉ do thằng Miếng Vá cầm đầu) bắt gặp và đem nó về đây.

Những gì tôi đang nhìn thấy còn kể cho tôi biết trong những ngày qua, con Rùa đã tự chữa cho mình bằng các loại cây thuốc với sự trợ giúp đắc lực của đám bạn trong rừng. Nó chưa về làng có lẽ vì vết thương trên người nó chưa lành hẳn nên không tiện di chuyển đó thôi.

Chắc lúc này lòng nó nôn nao lắm, tôi rưng rưng nhủ bụng khi nhớ ra chính nhờ giọng hát của nó cất lên trong lúc nhớ nhà, tôi mới cuống quýt chạy tới đây và tìm thấy nó.

Trong nhiều phút liền, trái tim tôi chạy đua với đủ thứ cảm xúc. Kinh ngạc, hân hoan, nghi ngờ, hạnh phúc, mừng mừng tủi tủi, tất cả cùng một lúc ùa vào tôi khiến tôi giống như người say sóng.

Cuộc sống của tôi những ngày qua bị số phận nhốt trong hầm tối, bây giờ nắp hầm đột ngột mở ra khiến tôi như con thú bị phường săn rọi đèn, choáng váng, ngẩn ngơ, ý nghĩ trong đầu lúc tan chảy ra lúc đông cứng lại rồi lại tan ra…

Như vậy là con Rùa đã giữ lời hứa. Nó cố lớn, và cố sống, để đợi tôi về.

Đầu óc lơ lơ lửng lửng, tôi không biết tôi ngồi xuống chạc cây từ lúc nào. Tay vẫn bám chặt thân cây, hai chân buông thõng, tôi cứ ngồi trơ ra đó, mắt hướng về phía cửa hang, tê liệt mọi phản ứng, cả tiếng nói dường như cũng đánh rơi đâu đó dưới chân đồi. 

Chỉ có nước mắt tuôn ra dàn dụa trên mắt tôi, thi nhau rơi xuống…

Thằng Thục và bé Loan đứng dưới gốc cây đợi một hồi không thấy tôi nói gì, tự nhiên thấy ướt trên tóc, liền đưa tay xoa đầu, ngước cố kêu lớn:

– Không có trái bứa nào thì xuống đi anh! Trời sắp mưa rồi đó!

Chợ Lớn, 7 – 4 – 2013

Có thể nói văn chương Nguyễn Nhật Ánh đã là một thành tố trong cấu trúc giáo dục thẩm mỹ cho thiếu nhi bên cạnh những nền tảng giáo dục khác từ nhà trường, gia đình, xã hội… Đó là một hiện tượng văn hóa độc đáo ở Việt Nam. Trẻ em ai ai cũng đọc truyện của Nguyễn Nhật Ánh. Nhưng ta không thấy cụ thể những ảnh hưởng của văn chương Nguyễn Nhật Ánh lên sinh hoạt thường ngày của các em. Đó lại là điều đáng mừng. Vì những ảnh hưởng ấy có thể đã lắng sâu vào tâm hồn các em thành những nét đẹp tự nhiên, những cảm thức ban sơ về đạo đức, những quy luật cơ bản của tình yêu…

Đó là phương cách mà văn chương đích thực có thể ảnh hưởng lên tâm trí một con người. Nhưng mặt khác, việc các em xếp hàng mua sách của anh, xin chữ ký của anh cho cuốn sách của mình, coi đó như là báu vật, ngồi ngấu nghiến sách của anh, truyền tay nhau sách của anh, thảo luận về sách của anh chẳng phải đã là những nét đồng dạng tuổi thơ lành mạnh đáng yêu của xã hội ta đó sao?

Nhà văn, dịch giả MAI SƠN, VnExpress, 13- 3- 2012