*Bình hồ thu nguyệt – 平湖秋月: vốn là một danh khúc dân gian Quảng Đông, về sau được Lữ Văn Thành cải biên sử dụng phổ biến trong kinh kịch Quảng Đông, bản nhạc có phong cách trữ tình tươi đẹp, mang đậm phong cách đặc sắc vùng miền. Đến năm 1975 bản nhạc được Trần Bồi Huân cải biên thành bản độc tấu dương cầm và được biết đến rộng rãi.
*Trần Bồi Huân – 陈培勋 (1922-2006) nghệ sĩ piano và nhà soạn nhạc sinh ra ở Hongkong, từng là phó giáo sư, giáo sư, kiêm Giám đốc Nghiên cứu và Giảng dạy Dàn nhạc thuộc Khoa Sáng tác của Nhạc viện Trung ương Trung Quốc trong một thời gian dài.
————————————-
Một người có thể chỉ cần vài ngày để tiếp thu nỗi đau vô cùng lớn, nhưng có khi phải tốn cả năm trời mới chấp nhận được chuyện khổ sở đã ra đi. Mọi thứ không dừng ở niềm vui sướng và hân hoan, mà còn là nỗi lo lắng sợ hãi kéo dài sau đó. Một buổi chiều vừa cười vừa khóc trong cửa hàng nhạc cụ kia không phải là nghi thức kết thúc, đó chỉ là một khởi đầu khác mà thôi.
Chung Quan Bạch bắt đầu không ngại phiền mà làm một vài chuyện nhàm chán, ví dụ như không ngừng kêu tên Lục Tảo Thu.
Ví dụ như suốt ngày đọc cho Lục Tảo Thu nghe mấy bài thơ dở ẹc hắn sáng tác.
Ví dụ như đột nhiên viết ra mấy trang nhạc phổ có giai điệu khôi hài, ra vẻ trịnh trọng mới lạ đưa cho Lục Tảo Thu xem, gọi anh tới nghe.
Ví dụ như tùy tiện đặt ra mấy chủ đề lung tung kỳ quái như “Đùi”, gọi Lục Tảo Thu ngẫu hứng soạn nhạc diễn tấu, mục đích vô cùng khả nghi.
Lại ví dụ như dùng băng vải bịt kín hai mắt Lục Tảo Thu lại, sau đó cầm vĩ kéo lên dây đàn hai cung, hỏi: “Bao nhiêu Hz?”
Vừa hỏi hắn vừa lấy giấy ra ghi chép như thật, nói cho sang mồm là: Kiểm tra nghe nhạc luyện thính lực.
Chuẩn âm tuyệt đối của Lục Tảo Thu là không thể nghi ngờ, chỉ là anh mặc áo sơ mi trắng đứng bên cửa sổ, mắt che băng vải trắng, đưa mặt về phía Chung Quan Bạch lần lượt trả lời từng con số, dáng vẻ cấm dục mà thuần khiết, thậm chí gây ra ảo giác có thể để mặc cho người ta tùy ý bắt nạt.
Giám khảo Chung Quan Bạch vừa u mê thưởng thức bộ dáng nghiêm túc của Master Lục vừa to gan lớn mật lấy tay gõ gõ bàn, hỏi: “Cái này thì sao?”
“Hửm?” Lục Tảo Thu đi về hướng phát ra âm thanh.
Chung Quan Bạch cố ý nói: “Master Lục, anh vẫn chưa trả lời em, đang kiểm tra đấy nhé ——”
“Ối!” Hai tay hắn bị khống chế ấn lên bàn.
Lục Tảo Thu gỡ băng che mắt xuống, cột lên mắt Chung Quan Bạch: “Chúng ta chơi công bằng một chút, đến phiên em.”
Thị giác bị cướp đoạt làm các giác quan khác đều trở nên mẫn cảm, Chung Quan Bạch cảm giác những ngón tay thon dài đang lướt qua giữa hai chân mình, chen vào trong thân thể: “Ưm…… Cái gì mà đến phiên em……”
Ngón tay ma sát với niêm mạc, dần dần phát ra tiếng nước đủ khiến người ta đỏ mặt.
Giọng nói trầm thấp của Lục Tảo Thu truyền đến từ đỉnh đầu: “Bao nhiêu Hz?”
Tiếng nước càng lúc càng lớn, thân thể Chung Quan Bạch tê dại từ trên vành tai xuống tận ngón chân, ngón tay nắm chặt cạnh bàn, giữa môi răng gian nan bật ra vài tiếng: “…… Lục…… Tảo Thu……”
“Trả lời tôi.” Một tay khác của Lục Tảo Thu cầm lấy bút máy ghi kết quả của Chung Quan Bạch.
“A…… Ưm, em không biết……”
Ánh mặt trời cuối hạ dần dần chiếu vào nhà, kéo thật dài bóng dáng cái bàn trong phòng.
Trên sàn nhà bằng gỗ, hình bóng trên bàn không ngừng lay động, bút máy lăn từ trên bàn rơi xuống đất, cũng bị kéo thành một cái bóng dài.
Gió biển ẩm ướt từ ngoài cửa sổ thổi tan đi không khí khô nóng. Một trang giấy bị thổi tung khỏi mặt bàn, chậm rãi bay xuống rơi vào gầm ngăn tủ bên cạnh tường.
Sáng ngày hôm sau Chung Quan Bạch chỉ mặc độc một cái quần bơi tam giác bó sát người, gác đôi chân dài ngồi ngả ngớn trên nóc xe gọi Lục Tảo Thu xuống lầu, nói là tranh thủ sáng sớm muốn ra biển bơi.
Chẳng những muốn đi bơi, còn phải làm rất nhiều chuyện trước nay chưa từng làm cùng Lục Tảo Thu.
Cho nên vào lúc hắn và Lục Tảo Thu đi bơi trở về nhận được điện thoại của Quý Văn Đài, hắn cũng không có quá nhiều tâm tình áy náy tội lỗi, vô cùng lưu loát che giấu chuyện Lục Tảo Thu đã khôi phục phần lớn thính lực, lại còn kể lể trong điện thoại mình phải vất vả cẩn thận chăm sóc Master Lục yếu ớt như thế nào.
“Anh?”
Ông ta chỉ nói một chữ, nhưng ai cũng nghe ra được ngụ ý của Quý đại viện trưởng kỳ thật là: “Chỉ bằng mỗi anh cũng đòi chăm sóc người ta?”
Chung Quan Bạch giả vờ không hiểu, thành khẩn nói: “Vâng, là em.”
Lúc này Quý Văn Đài đang cầm bức thư pháp được đóng khung đi đến nhà Ôn Nguyệt An, “Hai người các anh về nhà sớm một chút đi, mấy thứ bệnh lạ này các bác sĩ trong nước chúng ta có kinh nghiệm phong phú hơn.” Ông ta đi đến trước cổng nhà thì dừng lại, “Anh đừng nghĩ nhiều, tôi chả nhớ nhung các anh đâu…… Là lão Ôn.”
Chung Quan Bạch: “Thầy em?”
Quý Văn Đài: “Giờ tình trạng ông ấy không tốt lắm.”
Chung Quan Bạch sửng sốt: “Thầy sinh bệnh ạ?”
“Tinh thần không tốt.” Quý Văn Đài lại đi ra ngoài vài bước cách sân một khoảng khá xa để tránh bị Ôn Nguyệt An nghe thấy, “Cái lão Ôn này, thời trẻ chưa từng trải qua giai đoạn phấn chấn bồng bột, thế mà bây giờ bộ dạng lại cứ như không thiết sống nữa. Lần trước tôi đi thăm lão, lão ta còn nói: ‘chỉ sợ không còn được gặp A Bạch nữa.’ “
Quý Văn Đài nói như thật làm Chung Quan Bạch nghe mà đột nhiên hoảng loạn theo, còn nói chắc với ông ta sẽ đặt vé máy bay về nước ngay.
Quý Văn Đài ho khan một tiếng, sợ mình bốc phét quá khoa trương nên lại lấy giọng điệu gia trưởng ra dạy dỗ: “…… Cũng không cần gấp gáp như vậy, Chung Quan Bạch, bao giờ thì anh mới chững chạc lên được đây hử? Dù sao hai người các anh về nhà sớm một chút vẫn là chuyện tốt, cứ lêu lổng bên ngoài mãi còn ra thể thống gì.”
Chung Quan Bạch vẫn không an tâm: “Thầy em rốt cuộc như thế nào ạ?”
Quý Văn Đài còn chưa kịp nói gì, trước điện thoại đã truyền đến một tiếng kêu cực nhẹ: “Văn Đài.”
Quý Văn Đài quay đầu lại, thấy Ôn Nguyệt An đang ngồi bên cửa sân nhìn ông ta: “Lão Ôn, ông đi vào trước đi, đừng phơi nắng, tôi gọi điện thoại xong vào ngay.”
Xe lăn của Ôn Nguyệt An vẫn không động đậy: “Tôi chờ ông.”
“Lão Ôn, ngày thường ông làm người rất chính trực, bây giờ sao lại đi học thói xấu nghe lén người khác nói chuyện điện thoại?” Quý Văn Đài ngượng ngùng nói, “Ông đi vào trước đi.”
Ôn Nguyệt An nhàn nhạt nhìn lướt qua điện thoại của Quý Văn Đài: “Văn Đài, A Bạch có chững chạc hay không thì để tôi lo được rồi.”
Quý Văn Đài đứng yên một lúc lâu, tức giận đến mức nói vào điện thoại: “Thầy anh khỏe lắm, còn đủ sức dạy dỗ người khác nữa đấy.” Dứt lời lập tức cúp máy, thành thành thật thật đi theo sau xe lăn của Ôn Nguyệt An, còn không quên đóng kín cổng sân vào.
“Treo ở đâu?” Quý Văn Đài đặt tờ thư pháp đã được đóng khung trước mặt Ôn Nguyệt An, “Để tôi treo giúp ông.”
Ôn Nguyệt An trả lời: “Trên bức tường đối diện đàn dương cầm.”
Quý Văn Đài liếc nhìn: “Lão Ôn, trên đó không phải đã treo một bức rồi sao, là chữ năm đó trước khi ra nước ngoài du học tôi viết cho ông, viết đẹp thế kia mà.”
Ôn Nguyệt An: “Thì gỡ bức đó xuống.”
Quý Văn Đài chán nản: “Lão Ôn, ông làm như thế là không đúng đâu, chữ nghĩa Chung Quan Bạch như thế này cũng đáng để cho ông treo lên?”
Ôn Nguyệt An gật nhẹ đầu: “Treo ở đó đi, đẹp.”
Quý Văn Đài tha thiết hỏi: “Còn của tôi?”
Ôn Nguyệt An ngẫm nghĩ: “Mang cất vào tủ.”
“……”
Quý Văn Đài nhìn Ôn Nguyệt An nửa ngày, vẻ mặt người sau vẫn không hề thay đổi, lẳng lặng chờ động tác của ông ta. Quý Văn Đài thở dài, chỉ đành tháo bức thư pháp “Chí hợp giả, bất dĩ sơn hải vi viễn*” xuống, lại treo bức tranh chữ xấu đau xấu đớn của Chung Quan Bạch lên, sau đó cầm chữ của mình tự lẩm bẩm, “Cất vào ngăn tủ nào?”. Chap mới luôn có tại ( TгЦмtгu уeЛ. VИ )
(*Người hợp chí hướng, ngăn núi cách biển không tính là xa)
Ôn Nguyệt An nói: “Phòng sách.”
Bức thư pháp kia không nhỏ, Quý Văn Đài mở cánh cửa tủ lớn nhất trong phòng sách ra, thấy bên trong còn một bức tranh chữ khác. Bức thư pháp này nhìn qua liền biết đã được xử lý cẩn thận, nhưng vẫn có thể thấy giấy bên trong khung có vết rách và vết nước bùn đã khô.
Trên giấy chỉ có hai chữ to:
Tĩnh tâm
Nét bút mạnh mẽ hữu lực nhưng lại mang theo khí phách thiếu niên, từ hai chữ cũng có thể nhìn ra trình độ người viết rất tốt.
Lạc khoản cực kỳ đơn giản, chỉ có sáu chữ:
Ngọc Lâu, Trung thu Bính Ngọ.
Quý Văn Đài nhìn một hồi lâu, nghe thấy tiếng Ôn Nguyệt An gọi mới cất chữ của mình vào ngăn tủ, đóng cửa đi xuống lầu.
“Lão Ôn,” Quý Văn Đài vừa xuống cầu thang vừa nói, “Ông vẫn đối xử với tôi tốt lắm.”
Ôn Nguyệt An có thể đặt chữ của ông ta vào cùng một ngăn tủ với tranh của người viết lạc khoản “Ngọc Lâu” đã là không dễ dàng, cũng đủ thấy tâm ý. Nhưng ông ta nói xong lại thấy hơi nghi hoặc, Ôn Nguyệt An trước nay luôn không muốn nhắc đến cố nhân, không thể để cho ông ta dễ dàng nhìn thấy bức thư pháp kia như thế được.
Bàn tay Ôn Nguyệt An lướt qua phím đàn, ấn ra mấy nốt đầu tiên của bản nhạc vô cùng thanh lệ. Ông chỉ đàn một đoạn liền dừng, đưa lưng về phía Quý Văn Đài, làm như lơ đãng hỏi: “Văn Đài, gần đây có thằng bé họ Hạ mở buổi biểu diễn solo phải không?”
Quý Văn Đài lập tức nghĩ ngay đến Hạ Âm Từ: “Có, một thằng nhóc quốc tịch Mỹ xuất thân từ Học viện âm nhạc Curtis. Tuy là Hoa kiều nhưng buổi solo đầu tiên lại chạy về Trung Quốc mở, không thường gặp lắm.”
(*Học viện âm nhạc Curtis (Curtis Institute of Music) là một nhạc viện tư nhân ở Philadelphia, Hoa Kỳ. Học viện này cung cấp các chương trình học đào tạo biểu diễn, Cử nhân Âm nhạc, Thạc sĩ Âm nhạc về opera, hoặc Chứng chỉ Nghiên cứu Chuyên nghiệp về opera. Nhiệm vụ của học viện là giáo dục và đào tạo những nhạc sĩ trẻ có năng khiếu đặc biệt để thu hút cộng đồng địa phương và toàn cầu thông qua trình độ nghệ thuật cao nhất. Tất cả sinh viên dự học ở đây đều học bằng học bổng toàn phần.)
Ôn Nguyệt An trầm ngâm: “Quốc tịch Mỹ…… Nhưng mà cậu ấy nói chuyện không có khẩu âm nước ngoài.”
Quý Văn Đài: “Nghe nói bố cậu ta lớn lên ở Trung Quốc, con nhà nòi sinh ra trong gia đình có truyền thống âm nhạc, hình như lớn tuổi hơn ông một chút. Ông nghĩ lại xem khi còn nhỏ ông dạy dỗ Chung Quan Bạch thế nào vậy, không chừng người ta ra nước ngoài còn giáo dục con cái nghiêm khắc hơn —— Lão Ôn!”
Xe lăn ngã rầm một cái xuống sàn nhà, vạt áo xanh buông xuống không che được ống quần trống rỗng.
Quý Văn Đài kinh hãi, vội vàng đỡ Ôn Nguyệt An dậy, xem xét một vòng có ngã bị thương không: “Lão Ôn ông làm sao vậy?”
“Sinh, sinh ra trong gia đình âm nhạc nào?” Ôn Nguyệt An bắt lấy cánh tay Quý Văn Đài, gần như muốn đâm xuyên qua vải áo cắm vào da thịt.
“Tôi nhớ ở chỗ này ông hay đặt hộp thuốc……” Quý Văn Đài nhìn vết thương trên cổ tay Ôn Nguyệt An, vội vã muốn xử lý trước.
“Tôi hỏi ông, người ta sinh ra trong gia đình âm nhạc nào?” Ôn Nguyệt An hỏi từng chữ. Ông nhìn chằm chằm vào mắt Quý Văn Đài, đôi mắt xưa nay sâu như giếng cổ lúc này tràn đầy tơ máu, dọa Quý Văn Đài một phen kinh sợ.
“…… Lão Ôn, ông…… ông có nhìn tôi như vậy thì tôi cũng không biết.” Quý Văn Đài cẩn thận suy nghĩ về niên đại một chút, “Chuyện này hẳn là không ai nhớ rõ. Ông ngẫm lại đi, mười năm thảm họa, lại là người học nhạc cụ Tây dương, vào thời đại đó, loại gia đình này còn đường sống sao?”
“Đúng, thời đại đó……” Ôn Nguyệt An buông lỏng tay ra, mười ngón thon dài rũ bên ống quần, đầu ngón tay hơi giật giật, “Không có đường sống.”
Quý Văn Đài thấy tinh thần Ôn Nguyệt An hình như đã bình phục lại một chút, vì thế đi tìm hộp thuốc: “Ông để cái hộp chỗ nào rồi thế?”
Giọng Ôn Nguyệt An trở nên cực nhẹ: “Bên trên ngăn kéo tủ kia.”
Quý Văn Đài vừa băng bó cho Ôn Nguyệt An vừa quở trách: “Ông có phải thằng nhãi Chung Quan Bạch đâu, đã bao nhiêu tuổi rồi, phải chững chạc lên ——” nghĩ đến chuyện vừa bị dạy dỗ ở ngoài cổng sân, ông ta lại sửa miệng, “Chuyện gì đáng để ông thành như vậy? Ông muốn gặp thằng nhóc nào thì tôi kêu nó đến đây cho ông, có người nghe ba chữ Ôn Nguyệt An còn dám không tới sao? Chuyện gì đáng để ông đổi sắc mặt như thế?” Ông ta nói đến đây lại nghĩ đến bức tranh chữ có lạc khoản ghi “Ngọc Lâu” và câu “Nguyệt chiếu ngọc lâu” Ôn Nguyệt An từng chép.
Một câu Quý Văn Đài treo trên cửa miệng, cuối cùng lại không nói ra: Người đó…… cũng họ Hạ phải không?
Ôn Nguyệt An nhìn đôi tay mình trong chốc lát, trên mặt khôi phục lại nét bình tĩnh không gợn sóng: “Văn Đài, ông về nhà đi.”
Quý Văn Đài thật sự không yên tâm cứ như vậy rời đi, nhưng đó là Ôn Nguyệt An, là người không bao giờ giữ lại người nào bên cạnh mình. Ông ta trả hộp thuốc về chỗ cũ, lại rót cho Ôn Nguyệt An một ly nước ấm: “Có việc gì thì nhớ gọi cho tôi.”
Ôn Nguyệt An đáp ứng.
Quý Văn Đài đi đến cửa, lại nói: “Không có việc gì cũng phải gọi.”
Ôn Nguyệt An không nói gì. Quý Văn Đài thở dài, đi ra sân.
Dưới ánh hoàng hôn, núi đá suối chảy trong sân được nắng chiếu lấp lánh, hoa sen sắp tàn, mấy con cá chép bơi vòng quanh chỗ Quý Văn Đài đứng, tưởng có người đến cho ăn.
Phòng trong vọng ra tiếng đàn, từng tiếng từng tiếng rơi xuống như ánh sáng lay động, đúng là tựa như “Nguyệt chiếu ngọc lâu”.
Quý Văn Đài nhìn quanh bốn phía, cột đèn đá, cổng sân lợp mái, bàn nhỏ bằng trúc, hết thảy những thứ này…… đều không phải là kiến trúc của xứ phương Bắc.
Nơi này có lẽ chỉ là một giấc mộng cũ của Ôn Nguyệt An.
Trong mộng có đình viện Giang Nam, có suối nước và cá chép, có trúc xanh có sông dài, có chữ có cờ có đàn, còn có người.
Quý Văn Đài cầm hộp thức ăn cho cá từ bên cửa sổ rải một ít xuống nước, đi ra cổng.
Đúng lúc ông ta nhẹ nhàng đóng cổng lại, tiếng đàn càng ngày càng thấp cũng dừng hắn.
Trong phòng truyền ra một tiếng vang lớn.
“Lão Ôn!” Quý Văn Đài chạy vào, Ôn Nguyệt An ngã xuống bên cạnh đàn dương cầm, không có chút phản ứng, gọi thế nào cũng không tỉnh. Ông ta sờ lên cổ tay Ôn Nguyệt An, mạch đập yếu đến gần như dừng lại, “Nguyệt An ——”