*Chương này là lời kể của cậu Hội
…—***—…
Tôi là Phú Hội, là cậu cả của nhà ông bá, giàu nhất vùng này. Vì là đứa con trai duy nhất nên mọi yêu thương nuông chiều của thầy u đều giành cho tôi hết. Chính thế mà tôi đâm ra hư hỏng, cả ngày chỉ biết ăn chơi, chán chê là về ngủ. Bằng tuổi tôi, người ta ôn luyện ngày đêm để thi mà có danh, có chức, còn tôi thì chắc sau lại nối nghiệp thầy đi buôn. Gì chứ chữ nghĩa thì tôi chịu rồi, học đống ấy biết bao giờ mới thành danh, chỉ tổ phí thời gian, công sức mà thôi.
Tôi nói không phải là không có lí, tỉ như thằng Dậu cuối làng, lần nào tôi đi ngang chỉ thấy nó cầm sách mà đọc, đọc ngày đọc đêm, có khi tôi còn thấy nó gục lên bàn trong tay vẫn còn sách. Học kì công là thế nhưng chuyến nào lên kinh ứng thí cũng có đậu đâu. Rồi lại về cái nhà chòi rách, mần ruộng, làm việc kiếm sống cho qua ngày.
Đấy, cái thằng Dậu đấy, thật biết phí tiền còn hơn tôi nữa.
“Ê cái thằng mọt sách kia, học sao rồi, đã thi cử đỗ đạt gì chưa. Trạng nguyên chưa hay là về làm tên nông phu nghèo hèn như trước?”
“Ôi dào, mày lại hỏi thừa. Nó có bao giờ thi mà đậu đâu, này lại là tên nhà quê tiếp rồi. Tao mà là nó, tao bỏ quách đi. Chăm làm việc rồi đem bán mấy cuốn sách, chắt chiu cũng được bộn tiền. Thi cử chẳng được sao mà cứ đâm đầu vô học”
“Này là mày bậy nha, đọc sách thánh hiền có ngày làm quan đấy. Tới đó nó cồng đầu mày vào ngục chứ ở đó mà cười”
Từ xa lại tôi đã nghe thấy tiếng cười lớn, khỏi nhìn cũng đủ biết đó là của ai.
Tụi thằng Hùm lại ức hiếp người nữa rồi!
Tính tôi quả thật có ăn chơi đôi chút nhưng không phải là kẻ không có nghĩa. Trên tay đang là sấp vải, tôi đi nhanh đến định bụng giải vây cho thằng Dậu, nhưng…
“Người đọc sách, tri thư đạt lễ có gì không tốt. Chỉ như những kẻ cường quyền suốt ngày vô công rỗi nghề, trêu chọc kẻ khác, hà hiếp dân lành mới là kẻ đáng khinh thôi”
Cái giọng thánh thoát, lanh lảnh của ai đó vang lên. Tôi chẳng buồn suy tư cho lâu đã biết đó là ai. Cô Gấm làng tôi đây mà. Cả làng này, nữ nhân không hiền lương thục đức, nết na thùy mị chỉ mỗi cô Gấm con thầy đồ thôi.
“Con này nay ăn gan hùm hả, dám lên giọng như vậy?”
Một tên trong bọn lên tiếng.
“Ê thằng kia, ý mày nói nó ăn gan tao hả?”
Thằng mập vừa hỏi, đó không ai khác chính là tên Hùm.
Tôi đứng cũng không xa, có thể nghe rõ, bởi thế mà không nhịn được cười. Tự nhiên lại cảm thấy lời cô Gấm nay đúng phết. Không khỏi cảm khái rằng thằng này đúng ngu thật!
“Ý, mày hiểu sai rồi. Tao không có nói thế”
“Chớ ý mày nói sao? Mày nói nó ăn gan tao!”
“Chậc… Tưởng cậu Hội là ngu nhất, hóa ra lại không phải”
Tôi cười chưa dứt lại phải trợn mắt lắng tai mà nghe cô nói. Cô nói… cô nói tôi ngu á? Tôi ngu chỗ nào?
“Thôi Gấm này, đừng nói nữa, cảm ơn Gấm đã giúp tôi. Nhưng đây là chuyện riêng, Gấm xen vào chỉ đem lại phiền. Gấm về đi”
Tôi lúc này ở sau bụi cây lại trợn mắt lần hai. Tên đó… cái thằng Dậu dám kéo áo Gấm của tôi! Trong khi tôi còn chưa đụng được người em, sao nó dám cơ chứ!
“Sao được” – Gấm quay đầu lại nhìn nó, rồi quay sang bọn Hùm mà hung hăng nói -“Các người ỷ đông hiếp yếu có đáng mặt quân tử. Bao nhiêu chữ nghĩa từ nhỏ được học, bị chó gặm hết rồi sao? Thầy u các người phơi nắng dầm sương mới tạo cơ ngơi to lớn, nay các người như vậy há nào đạp đổ công sức của họ. Còn nữa, tôi phận gái nhà thầy đồ thì sao chứ, trên có cậu là quan huyện, dưới lại có bà bá là người thương, các người là ai mà có thể động tôi cơ chứ?”
Tôi nghe em nói mà không khỏi phải bật thầm trong lòng. Quân tử gì chứ… quân tử mà lại ở sau lưng nữ nhân, phải đợi che chở ư?
Lại thôi bận tâm suy nghĩ, tôi trộm nhìn thì thấy đám thằng Hùm đã đi rồi. Mặc dù hung hăng, xem thường người là thế nhưng suy cho cùng cũng chỉ là con của phường buôn, cũng phải nể quan trên một phần. Huống chi, lời em nói cũng có đôi phần tác dụng. Nàng Gấm nhà tôi giỏi nhất là dạy người, ngồi nghe em giảng giải đạo lí thì ai cũng phải buông xuôi mà hàng.
Ý mà… nay bọn này cũng lạ thật. Dọa phát đã sợ rồi. Bình thường chúng ương ngạnh lắm chiêu cơ mà?
“Xong rồi, em nghĩ chúng không phiền anh nữa đâu. Anh có thể yên ổn học hành được rồi. Chuyến này lên kinh ứng thí phải ráng đổ đạt thành danh anh nhé!”
“Cảm ơn Gấm, anh nhất định sẽ cố gắng dùi mài kinh sử. Mai này làm quan, đỗ đạt rạng danh, anh sẽ… sẽ rước Gấm về làm vợ”
Tôi phía xa nghe chỉ biết bất lực nhìn. Như không tin vào điều mình đã nghe, hắn nói… hắn rước Gấm về làm vợ á, nhưng… đó là Gấm của tôi cơ mà!
“Thôi anh ạ, cảm ơn anh, em không xinh cũng chẳng giỏi, không xứng làm vợ anh đâu”
Tôi ở xa mà gật gù đồng ý, em nói đúng, bởi thế nên em mới hợp với tôi thôi.
“Em lại thế nữa rồi, anh thích Gấm thật mà, thích lâu lắm rồi. Chỉ là nhà anh đơn sơ, sợ cưới về lại chịu khổ. Nay sẵn đây anh muốn nói…”
“A cô Gấm, cô ở đây sao?”