Theo tiếng gió đêm mùa thu với tiếng gọi nhè nhẹ vọng như theo sau cơn gió từng cơn qua đêm trong gần một tuần đằng đẳng, từ đằng trước chùa xa hơn 100 thước bay về phía sau lọt qua khe cây cối um tùm, tiếng than thở, tiếng nức nở như bám chặt vào những cây cành lọt vào tai nhè nhẹ nghe trong đêm. Khi rạp cinema tan buổi tối cũng gần 11 giờ đêm, tôi về đường tắt theo ngõ hẻm đằng sau rạp thì thấy 5-6 người ngồi chơi với đống lửa, tôi ngồi xuống chơi vui với bạn ăn khoai nướng kể chuyện tíu vui, mấy người bạn nói:
– Mày mới đến thử để ý coi có nghe tiếng gì không? Chúng tao như nghe tiếng người khóc trôi lại từ phía trước chùa.
Người thì nghe, người thì không, 3-4 lần hỏi nhau:
– Có ai nghe tiếng gì không?
Tôi ngồi im lặng một chút thì có tiếng thật, tôi nói:
– Có tiếng như tiếng đàn bà hay là tiếng gió thổi lá cây đằng sau hai ngôi chùa ngập phủ cây cối, nếu muốn biết chẳng gì khó thì dạo bước với nhau hết mọi người đi vòng quanh hai ngôi chùa thì biết ngay mà.
Có 7 người với nhau, khi nghe nói dạo bước vòng quanh chùa thì 4 đứa có bệnh buồn ngủ khẩn cấp chạy luôn về ngủ, còn lại 3 người thôi, đứng ngó mặt nhau và nói:
– Muốn biết tiếng khóc đó hay là đi về ngủ?
Xong rồi cả 3 đi tìm hiểu tiếng khóc đó tiếp gần 12 giờ đêm. Cả 3 người không ai có đèn pin, cộng vào cái nghịch ngợm nửa đêm còn đi lùng tìm kiếm ma. 3 người lang thang qua bóng cây tối um tùm từ đằng sau chùa ra đến đằng trước, vừa đi vừa ngó vừa tìm ngôi chùa thứ nhất (chùa Aham) cho đến đằng trước thì đột ngột dừng lại như có tiếng rên rỉ ở phía sau chùa. Cả 3 người quay lại chậm chậm từng bước ngó khắp nơi cũng chẳng thấy gì cả. Cả 3 mới dạo bước lên chùa Visoun, nơi mà tụng niệm xác chết nhiều nhất ở thành phố Luang Prabang. Khi ngó ra trước chùa thì không có một ánh đèn nào, nếu có đám ma thì phía đằng trước chùa phải có ánh đèn hay ngó thấy bóng người. Khi đi từ bên cạnh chùa ra đằng trước, cả 3 người ngó lên cái lan can thì cả 3 đều đứng hình: Nhờ ánh đèn đường xa xa rọi qua sân chùa rộng rãi có một chút ánh sáng rọi tới lan can chùa, một xác người nằm với cái mền phủ cả trên mặt, mờ mờ hai cái chân thò ra thôi. Lan can có 3 bậc cầu thang, chúng tôi bước lên gần hai cái chân đó cỡ hai thước, miệng lẩm bẩm:
– Chúc cho linh hồn đi tới nơi bình an trên suối vàng.
Rồi đứng im một lát khi không còn nghe tiếng khóc gì cả. Chúng tôi bước nhè nhẹ xuống bậc cầu thang chùa và đi thẳng ra phía trước vòng quanh cái tháp lớn vừa trò chuyện:
– Tại sao đem xác để ở chùa mà không có một người thân nhân hay quen biết đến canh gác, chia buồn hay là thông báo cho chùa biết luôn? Nếu báo thì chùa phải mở đèn chứ?
Sân đằng trước chùa cũng cả 100 thước, chúng tôi 3 người nói:
– Đi vòng quanh cái tháp đằng trước rồi hẵng quay trở về.
Tiếng khóc hay nức nở gì cũng im lặng trong lúc này. Khi chúng tôi đi vòng quanh rồi trở về, khi đến gần cái lan can chùa mới thấy là xác đó đã biến mất, cả 3 người ngó nhau đứng hình nổi da gà lạnh tóc gáy, rồi tiếp theo tiếng khóc nhè nhẹ ở phía cái tháp lớn mà chúng tôi vừa đi vòng quanh về, tôi hỏi:
– Chúng mình làm thế nào?
Một người bạn trả lời:
– Thử đi thêm một lần nữa coi ma thế nào?
Rồi cả 3 đều đi, nhưng không giống lần trước vì lần này là nắm tay nhau cả 3 người và theo nhau thành hàng chứ không có đi ngang nhau trò chuyện. Cả 3 người lần này chậm chạp từng bước vòng quanh cái tháp đó rồi quay về lan can chùa. 3 người đứng im, lúc đầu thì nổi gai ốc, tiếp theo là gai mít rồi đến gai sầu riêng đầy người, từ bàn chân lên tới đầu luôn, 3 cái đầu tóc tai đứng thẳng lên trời. Tôi cũng không biết câu nào để diễn tả hoàn cảnh trong lúc đó. Theo ánh đèn đường soi vào thì xác chết vẫn nằm ở đó, 3 bàn tay nắm nhau chặt như muốn gãy luôn, nín thở cả 3 người bước lên bậc cầu thang thứ nhất, xa cái xác chết cỡ 3 thước thôi: “Ông bà ông vải, ông nội ông ngoại, ông trời ông phật ơi, cái xác đó bỗng nhiên ngồi bật dậy, mái tóc bù xù theo ánh đèn mờ mờ”. Rồi cả 3 người không có được hẹn nhau trước mà thoát ra một tiếng cùng nhau: “Ma…!!!”, cả 3 không phải là đứng hình mà tung cả hình chạy lấy mạng luôn, không cần biết đường nào thẳng đâu chạy đó, hơn nửa tiếng đồng hồ thì tôi về ngồi thở hì hà hì hộc ở trước nhà. Gần nửa tiếng sau thì ông bạn cạnh nhà mới về tới, nó không cần ngó ai hết thì mở cửa nhà nhảy vào trong rồi đóng cửa đánh rầm. Tôi ngồi gần một tiếng mà tóc tai vẫn đứng hỏi trời. Từ chùa về đến nhà tôi mà đi bộ thì chưa tới 5 phút thôi, trong đêm đó mà chạy như bay 3 chân 8 cẳng vậy, không biết lạc lên thiên đàng hay xuống địa ngục nào, nghĩa địa nào mà cả tiếng đồng hồ mới tới nhà.
Ngày mai 11 giờ sáng, 3 ông thần, ông thánh chạy đêm qua mới thức dậy nổi, tóc tai còn đứng sừng sững, tiếng nói còn run run, 3 ông không được hẹn nhau mà ngồi trước nhà cùng một lúc ngó nhau. Người già cả trong làng nói:
– Các con đi mua bông hoa vào chùa cho ông thầy sư gọi hồn gọi vía lại đi, để lâu hay qua ngày là không tốt đó.
Cả 3 người lên chùa kể lại câu chuyện cho ông thầy sư nghe. Ông gọi hồn gọi vía lại rồi lấy chỉ cột tay cột vào cổ cho, ông ngó mặt 3 ông thần chạy rồi cười lên khà khà khà, xong ông nói tiếp:
– Các con đi theo ông ra đằng trước chùa!
Khi ra tới lan can chùa thì thấy: Một người nằm ở đó là một bà điên, cả Luang Prabang ai cũng biết, bà hay ở nhà xác trong bệnh viện, tên bà là Thỳ, không mấy gì thấy bà lang thang ở đường mà chưa bao giờ thấy bà đến chùa, chứ đâu phải xác chết gì cả. 3 đứa đứng ngó bà điên đó đang nằm ngáy khò khò khò, không biết bà lên cơn điên cơn khùng hay cơn lòng lợn gì mà làm cho cả 3 đứa tí nữa không nhớ cả tên họ của mình. Ông thầy cao tăng ngó 3 đứa chúng tôi, ông vỗ đầu và cười…